جهش تولید و صادرات نفت؛ میراث مهم شهید رئیسی برای دولت چهاردهم
رشد گروه نفت و گاز از منفی ۳۵ به مثبت ۲۰ درصد رسید
دولت سیزدهم وقتی سال ۱۴۰۰ آغاز به کار کرد، تولید نفت ایران کمی بالاتر از ۲ میلیون بشکه در روز بود و صادرات آن افت شدیدی داشت، اما در سه سال گذشته تولید نفت ۶۰ درصد و صادرات نفت ۲۰۰ درصد افزایش یافت که آماده تحویل به دولت چهاردهم است.
دولت سیزدهم در حالی دولت قبل را تحویل گرفت که صادرات نفت به حدود ۶۰۰ بشکه در روز رسیده بود.
جواد اوجی، وزیر نفت اعلام کرده است که صادرات نفت ایران از ۱۸۲ میلیون بشکه در سال ۱۳۹۸ به ۵۶۵ میلیون بشکه در سال ۱۴۰۲ رسیده است.
همچنین رشد گروه نفت و گاز که سال ۱۳۹۸ منفی ۳۵ درصد بود، سال ۱۴۰۲ به مثبت ۲۰ درصد رسید. در زمینه تولید گاز مایع نیز جهش عمده‌ای رخ داده، به طوری که تولید آن از سالانه ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار تن به ۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تن در سال رسیده است.
از طرفی تولید نفت از ۲ میلیون و ۱۰۶ هزار بشکه در روز در سال ۹۹ به ۳ میلیون و ۵۷۰ هزار بشکه در سال ۱۴۰۳ رسیده هر چند که کمترین میزان تولید نفت خام کشور در خرداد سال ۹۹ و به میزان یک میلیون و ۵۸۸ هزار بشکه در روز به ثبت رسیده است.
همچنین بر اساس آمارهای بین‌المللی، فروش نفت ایران به طور میانگین به یک میلیون و ۵۰۰ هزار تا یک میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه در روز رسیده است؛ یعنی فروش نفت با افزایش ۲۰۰ درصدی تحویل دولت چهاردهم خواهد شد.
محمد رضوانی‌فر، رئیس گمرک ایران با بیان اینکه تجارت خارجی کشور (مجموع واردات و صادرات) در سال ۱۴۰۲ با ۲.۶ درصد افزایش به ۱۵۳ میلیارد و ۱۷۰ میلیون دلار رسید، می‌گوید: در این مدت ۳۵ میلیارد و ۸۷۰ میلیون دلار نفت صادر شد.
وی افزود: در سه ماهه اول سال جاری ۱۲.۲ میلیارد دلار صادرات نفت خام و نفت کوره و خدمات فنی و مهندسی داشته‌ایم که با این شرایط تحویل دولت جدید خواهد شد.
بیایید با هم مروری به روند شکل‌گیری افزایش تولید و صادرات نفت در دولت سیزدهم بیندازیم.
دولت سیزدهم بدون برجام و اف‌ای‌تی‌اف و در سایه دیپلماسی هوشمند، قوی و فعال خود توانست بسترساز فروش نفت و گاز کشور شود که امروز محموله‌های نفت خام و میعانات گازی به کشورهای زیادی صادر می‌شود و در اوج تحریم‌ها حتی یک سِنت طلب نفتی نداریم.
زمانی خارجی‌ها برای ما تعیین‌تکلیف می‌کردند؛ اینکه چقدر نفت تولید و به کجا صادر کنیم، اما امروز متخصصان صنعت نفت محموله‌های نفت خام و میعانات گازی کشور را به کشورهای زیادی صادر می‌کنند و در اوج تحریم‌ها حتی یک سنت طلب نفتی نداریم.
سه سال اخیر در حالی سپری شده که نفت، گاز و دیگر محصولات هیدروکربوری ایران مانند سال‌های پیش از تحریم با تکیه بر دیپلماسی انرژی وزارت نفت دولت سیزدهم صادر شد.
برای نمونه جواد اوجی، وزیر نفت فقط در سال گذشته ۳۵ دیدار رسمی با همتایان و مسئولان اقتصادی کشورهای همسایه و خارجی داشت و با تجارب مثبت خود گام‌های مؤثری در زمینه ارتباطات جهانی در صنایع نفت و گاز برداشت.
همکاری سازنده به جای رقابت بازدارنده، جزو نخستین شعارهای وزارت نفت دولت سیزدهم بود؛ تعاملی که با کشورهای همسایه آغاز شد و به منتهی‌الیه شرق و غرب نیز رسید.
وزارت نفت در چند جبهه در حوزه فعال‌سازی دیپلماسی در دولت سیزدهم پیش رفت.
در گام نخست، احیای مشتریان سنتی نفت ایران و تقویت مناسبات گازی با کشورهای همسایه به منظور توسعه تبادلات نفت و گاز آغاز و پس از آن در حوزه جذب سرمایه برای توسعه بیشتر صنعت نفت و گاز، صدور خدمات فنی و مهندسی و ایجاد ظرفیت پالایشی در مرزهای دور، گام‌های مناسبی برداشته شد.
در عمر سه ساله دولت سیزدهم، در حوزه دیپلماسی انرژی دستاوردهای فراوانی به دست آمد.
برای نمونه زمانی که این دولت سکان را در خرداد‌ماه ۱۴۰۰ تحویل گرفت، صادرات نفت ایران به حدود کمتر از ۲۰۰ هزار بشکه در روز رسیده و اقتصاد کشور در خطر جدی بود، اما دولتمردان دولت سیزدهم با توسعه دیپلماسی انرژی فعال، سبب ایجاد جهش در صادرات نفت خام و میعانات گازی کشور و دستیابی به رکورد بالاترین رقم صادرات از سال ۱۳۹۷ و آغاز تحریم‌های ظالمانه تاکنون شده‌اند.
افزایش ۴۰ درصدی وصول درآمدهای حاصل از صادرات نفت خام، میعانات گازی، گاز طبیعی و محصولات پتروشیمی، افزایش ۲۲ درصدی حجم صادرات گاز طبیعی کشور، امضای ۸ قرارداد به مبلغ ۹ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار (۴ قرارداد توسعه میدان‌های مستقل و ۴ قرارداد توسعه میدان‌های مشترک)، بازسازی و نوسازی مجتمع تولید آمونیاک در ونزوئلا، تجهیز ایستگاه تقویت فشار ونزوئلا، امضای ۱۸ تفاهمنامه برای توسعه میدان‌های نفت و گاز به ارزش حدود ۶۹ میلیارد دلار، صدور نخستین محموله کاتالیست ایرانی به روسیه، وصول ۲ میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار مطالبات معوق از عراق، اجرایی شدن عملیات پالایش فراسرزمینی در ونزوئلا، تشکیل کارگروه مشترک نفتی وزارتخانه‌های نفت ایران و عراق، توافق با عمان برای تشکیل کارگروه مشترک توسعه میدان هنگام، تفاهم برای صادرات تجهیزات و خدماتی فنی-مهندسی و تجارت فرآورده‌های نفتی و محصولات پتروشیمی از سوی شرکت دانش‌بنیان ایرانی از دیگر دستاوردهای توسعه دیپلماسی انرژی در دولت سیزدهم طی کمتر از سه سال اخیر بوده است.
شواهد نشان می‌دهد در سال‌های گذشته، دولت سیزدهم در سایه دیپلماسی هوشمند، قوی و فعال خود توانست بسترساز فروش نفت و گاز کشور شود.
اگر چنین نبود، رشد اقتصادی ۵.۴ درصدی میسر نمی‌شد و اقتصاد کشور پیش نمی‌رفت.
فراموش نکنیم این دیپلماسی انرژی فعال دولت سیزدهم در سه سال اخیر، بدون برجام، اف‌ای‌تی‌اف و زانو زدن مقابل دشمن محقق شد.
لازم به ذکر است میانگین رشد اقتصادی کشور در دهه ۹۰ به صفر رسید و متوسط نرخ سرمایه‌گذاری منفی بود؛ دولت سیزدهم نیز در حالی دولت را تحویل گرفت که با کسری بودجه سالانه روبه‌رو و اعلام شده بود خزانه حتی برای پرداخت حقوق کارکنان هم خالی است و بدون برجام یک بشکه نفت هم نمی‌توان فروخت، البته این مقدار اکنون از روزانه یک میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه فراتر رفته است.