روند افزایشی تولید برنج در دولت سیزدهم
حدود ۲۰ رقم جزو ارقام پرمحصول هستند و پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که امسال به طور قطع بیش از سال گذشته از شالیزارهای کشور برنج تولید شود
نفیسه امامی
خبرنگار
برنج پس از گندم دومین ماده غذایی پرمصرف در سبد کالایی خانوار ایرانی است. برای تأمین نیاز بازار سالانه به ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار تن برنج نیاز است. به طور میانگین مصرف سرانه هر فرد ۳۷ تا ۴۰ کیلوگرم برنج است که با توجه به آمار تولید حدود ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار تن در داخل تولید شده و باقی باید وارد شود.
کشت برنج در ۶۵۰ هزار هکتار کشور
وضعیت تولید امسال کشور نشان می‌دهد کشت برنج در ۶۵۰ هزار هکتار از اراضی ۱۹ استان کشور انجام شده و نخستین عملیات رسمی برداشت نیز در ۲۱ تیر ماه در استان مازندران آغاز شده است. در این راستا سهراب سهرابی مجری طرح گندم و برنج وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرده است: بیشترین میزان کشت برنج در سطح ۵۵۰ هزار هکتار در استان‌های گیلان، مازندران و گلستان صورت گرفته و کشت این محصول در نقاط مختلف همچنان ادامه دارد.
سهرابی اظهارداشته است: اقدامات فنی در سال‌های گذشته موجب شده نزدیک به ۷۰ درصد کشت‌های برنج در استان‌ها مکانیزه باشد و تنها ۳۰ درصد به روش سنتی کشت شود.
وی با بیان اینکه در سال‌جاری ارقام مختلف محلی و پرمحصول در استان‌های مختلف کشت شده است، افزوده است: نزدیک به ۹۰ هزار هکتار از سطح زیر کشت برنج مربوط به ارقام پرمحصول و مابقی ارقام محلی است.
سهرابی درباره کشت ارقام مختلف برنج گفته است: حدود ۲۰ رقم جزو ارقام پرمحصول هستند و پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که امسال به طور قطع بیش از سال گذشته از شالیزارهای کشور برنج تولید شود.
مجری طرح گندم و برنج کشور به مدیریت تلفیقی محصول کشاورزی ICM در حوزه برنج اشاره و اذعان کرده است: در این روش از مجموع روش‌های مدیریت آفات، بیماری‌ها و علف‌های هرز در مزرعه استفاده می‌شود که شامل مدیریت زراعی و بیولوژیکی برای کنترل آفات، بیماری‌ها و علف‌های هرز است.
سهرابی ادامه داده است: مدیریت تلفیقی محصول برنج ICM در سطح ۵ هزار هکتار در سال‌جاری اجرا شده که ۳ هزار هکتار آن در مازندران، یک هزار هکتار در گیلان و یک هزار هکتار در گلستان است. در این روش مدیریت، از کودها و سموم کمتری استفاده می‌شود و محصولات کیفیت بهتری دارند.
هدفگذاری برای تولید ۲.۵ میلیون تن برنج سفید
امسال برای تولید حدود ۴.۳ میلیون تن شلتوک و حدود ۲.۵ میلیون تن برنج سفید هدفگذاری شده است درحالیکه سال گذشته ۴.۲ میلیون تن شلتوک و ۲.۵ میلیون تن برنج سفید از شالیزارهای کشور بدست آمد. برای دستیابی به این میزان تولید، برنامه‌ریزی‌های مختلفی انجام شده است. محوری‌ترین برنامه تهیه و توزیع بذر گواهی‌شده و کود به کشاورزان است ضمن اینکه توجه به تغذیه گیاهی و مصرف متعادل کودهای ازته، فسفاته و پتاسه در شالیزارها در دستور کار ویژه معاونت زراعت وزارت جهاد کشاورزی قرار دارد.
در همین راستا برای نخستین بار توزیع کود و بذر از دی ماه سال قبل میان برنجکاران شروع شده است. استان‌ها نیز به طور مستمر رصد می‌شوند تا کمبود کود کشاورزی وجود نداشته باشد.
اصلاح و معرفی ارقام جدید از دیگر برنامه‌های محوری معاونت زراعت در حوزه تولید و خودکفایی برنج است. توسعه روش‌های نوین کشت همچون خشکه‌کاری برنج و توسعه آبیاری تیپ در مزارع از برنامه‌ها برای تولید برنج در کشور و در چهار استان گیلان، مازندران، گلستان و خوزستان این روش کشت در حال اجرا است.
همچنین مدیریت و کنترل خسارت آفات و علف و بیماری‌ها و علف‌های هرز، توسعه مکانیزاسیون در نشاکاری، کاشت، داشت و برداشت، اصلاح ساختار شالیکوبی‌ها برای تولید برنج باکیفیت و با کاهش ضایعات از دیگر برنامه‌های معاونت زراعت در حوزه برنج محسوب می‌شوند.
برنج ایرانی به لحاظ بو و طعم در جهان معروف بوده و در تجارت جهانی می‌تواند درآمدزا برای کشور باشد. در صورت حمایت‌های مناسب از شالیکاران امسال تولید برنج به بالای 2 میلیون و 500 هزارتن می‌رسد. با معرفی ارقام جدید و آموزش و ترویج کشاورزان و بکارگیری اقدامات دانش بنیان امکان افزایش تولید در واحد سطح وجود دارد به طوریکه دیگر نیازی به واردات برنج وجود ندارد.
پیش‌بینی افزایش تولید برنج در سال‌جاری
طبق اعلام وزیر جهاد کشاورزی با مجموع اقدامات انجام شده تولید برنج سفید در کشور روند افزایشی داشته به طوری که در سال 1400 حدود دو میلیون و 100 هزار تن برنج سفید در کشور تولید شد و در سال 1401 این عدد به دو میلیون و 300 هزار تن و در سال گذشته نیز به دو میلیون و 500 هزار تن افزایش یافت.
محمدعلی نیکبخت درباره افزایش تولید برنج سفید در دولت سیزدهم گفته بود: در حوزه مکانیزاسیون برنج و بازسازی و نوسازی شالی کوبی‌ها، اقدامات خوبی طی این سه سال انجام گرفته که منجر به بهبود کیفی و کاهش ضایعات برنج سفید شده است.
نیکبخت یادآور شده بود: درجه کاشت و برداشت مکانیزه برنج با حدود 10 درصد افزایش ظرف سه سال اخیر به ترتیب به 72 و 90 درصد رسیده است.