ایجاد تحول در سیستم بانکی از سال 1364
اگرچه قانون دو سال قبل از ورود بنده به دولت ابلاغ شده بود، اما واقعیت این است که انصافاً از سال 64، سیستم بانکداری ایران، دچار تحول و دگرگونی شده بود.
سعی کردم با تشکیل جلسات متعدد و طولانی که در معاونت امور بانکی با مسئولیت مرحوم نجفی علمی و مجید قاسمی مدیرعامل وقت بانک ملی که بعداً رئیسکل بانک مرکزی شد برگزار میشد، تغییراتی را به نفع تولید، روشها و انگیزشها با همکاری مدیران مسلط و معتقد به بانکداری بدون ربا در سیاستها ایجاد کنم. این برای اولین بار در تاریخ بانکداری جهان بود که نظام بانکی یک کشور به صورت فراگیر غیرربوی شده بود و این موضوع از افتخارات جمهوری اسلامی است. البته در برخی از کشورها این ایده به صورت ناقص در جزء کوچکی از سیستم بانکیشان اجرا شده بود ولی ایران تنها کشوری بود که به طور کامل و فراگیر بانکداری بدون ربا را حاکم کرد.
یکی از دستاوردهای انقلاب اسلامی این بود که نگاهش به بانکها با بانکداری ربوی کاملاً متفاوت بود. به طوری که در بانکداری ربوی رابطه پول - پول حاکم است و سهم درآمد رابطهای با ارزش افزوده واقعی ناشی از استفاده از آن را ندارد، درحالی که در بانکداری بدون ربا بانک یک پشتیبان بزرگ و قلب اقتصاد اسلامی است و درآمد بانک به صورت سود و یا سهم پول از ارزش افزوده قابل توجیه بوده و هدف نیز این است که بانکها در خدمت توسعه اقتصادی و اجتماعی جامعه قرار بگیرند.
در این بانکداری رابطه پول - کالا- پول مطرح است. در واقع پول فیذاته اصالت کالا را ندارد که قابلیت خرید و فروش داشته باشد. یا اینکه پول صرفاً زایش مستقیم پول داشته باشد و این یک تحول مهم در سیستم بانکی جهان به شمار میآید، چرا که رویکرد «شراکت» جای «بهره» که ستون و رمز و راز بانکداری ربوی در جهان است، مینشیند.