دو سوم شکری‌های بورسی سودسازی خود را افزایش دادند
بررسی آخرین صورت‌های مالی شرکت‌های قند و شکری فعال در بازار سرمایه ایران نشان می‌دهد، 11 شرکت میزان سودسازی خود را افزایش داده‌اند و یا از زیان خارج شده‌اند.
بهبود وضعیت سودسازی شرکت‌های قند و شکری بورسی در حالی است که مدیران صنعت از قیمت‌گذاری دستوری، عدم کنترل واردات و سیاستگذاری کشت چغندر در ایران، به‌عنوان چالش‌های اصلی پیش‌رو یاد می‌کنند.
صنعت شکر بعد از صنعت شیشه و بلور قدیمی‌ترین صنعت وارداتی ایران و به همان نسبت یکی از مستهلک‌ترین صنایع ایران است که ادامه حیات آن نیازمند بازنگری جدی در شیوه تولید و واردات تکنولوژی‌های به‌روز دنیا است.
بخش عمده تولیدات این صنعت در ایران از طریق پالایش چغندر است و شرکت‌ها ضمن تولید محصولاتی مانند شکر سفید چغندری، ملاس و تفاله‌های خشک و تر؛ شکر خام را نیز پالایش و برای آن کارمزد دریافت می‌کنند. برخی شرکت‌ها نیز در کارخانه‌های خود توانایی تولید الکل و دیگر مشتقات شکر را دارا هستند که در حال حاضر تولیدی در این بخش‌ها صورت نمی‌گیرد. قیمت قند و شکر و همچنین قیمت چغندر قند در ایران به صورت دستوری تعیین می‌شود. فرآیند تعیین قیمت قند و شکر به این صورت است که ابتدا انجمن صنفی مطابق صورت‌های مالی و واقعیت‌های اقتصادی، نرخی را به سازمان حمایت اعلام می‌کند که پس از تأیید آن توسط این سازمان به وزارت صمت و جهاد کشاورزی ارائه داده می‌شود. روندی که در سال 1401 تا حدودی تغییر کرد و قیمت شکر کمتر از انتظارات تولیدکنندگان افزایش یافت.
در سال 1402 نیز در حالی که قیمت شکر تنها 300 تومان افزایش داشت و به 25 هزار و 500 تومان رسید، قیمت چغندرقند با نسبت بیشتری افزایش یافت و بالغ بر 2 هزار و 800 تومان شد. به گفته کارشناسان امر، این شیوه قیمت‌گذاری باعث شده تا کارخانه‌های شکری در سال 1401 برای تولید 1.5 میلیون تن شکر، با عدم‌النفع بسیار زیادی روبه‌رو شوند.
سیاستگذاری واردات به عنوان چالش بعدی صنعت شکر ایران شناخته می‌شود
بهرام غیبی، مدیرعامل قند شیروان ضمن انتقاد از قیمت‌گذاری دستوری در صنعت شکر ایران، بیان داشت: سیاستگذاری واردات چغندرقند یکی از چالش‌های مهم صنعت قند و شکر ایران است. در این خصوص باید توجه داشت اوج زمان تولید شکر در ایران ماه‌های مهر و آبان است و سال گذشته در همین بازه شاهد افزایش بی‌رویه واردات شکر بودیم که منجر شد کارخانه‌ها شکر را کمتر از قیمت مصوب به فروش رسانند.
وی افزود: درحالی که 2.5 نیاز سالانه شکر حدود 2.5 میلیون تن برآورد می‌شود، تولید داخلی حدود 1.5 میلیون تن بوده و باقی تقاضا از طریق واردات تأمین می‌شود. مدیرعامل قند شیروان بیان داشت: درحال حاضر قیمت تمام شده تولید شکر در کارخانه‌ها به حدود 19 هزار تومان برای هر کیلو می‌رسد و سال گذشته تاجران شکر وارداتی را با قیمت 17 هزار تومان فروخته‌اند.
از طرفی با توجه به تولید کم چغندرقند در ایران، بین کارخانه‌ها رقابت صورت می‌گیرد و قیمت خرید حتی بالاتر از نرخ مصوب می‌رود.
غیبی تأکید کرد: تصمیم‌گیری با تأخیر دولت در سیاستگذاری‌ها و قیمت‌ها مسأله تأثیرگذاری در آینده صنعت است. همچنین عدم کنترل دولت در واردات شکر خام در فصل مناسب مشکل‌زاست. گمان می‌کنم با چالش‌های موجود امسال بحران شکر خواهیم داشت.