آموزش، مهمترین عامل پیشگیری از حوادث کار
عضو هیأت مدیره کانون عالی شوراهای اسلامی کار کشور گفت: آموزش، رعایت دستورالعملهای ایمنی و توجه به آییننامهها، مهمترین عوامل پیشگیری از حوادث کار هستند اما در این میان، بازرسی کار حرف اول و آخر را میزند.
محسن باقری به آتیه آنلاین اضافه کرد: کارفرمایان اگر بدانند بازرس کار به اندازه کافی هست و بازرسی به شیوه مستمر و در بازههای زمانی کوتاه صورت میگیرد، با دقت و مسئولیت بیشتری اصول ایمنی را رعایت میکنند و ریسک گرفتار شدن و مجازاتهای مترتب بر آن را به جان نمیخرند.
وی با اشاره به کمبود بازرسان کار در کشور که موجب شده برخی کارگاهها در سال حتی یک بار هم مورد بازرسی قرار نگیرند، گفت: بایستی از ظرفیت تشکلهای صنفی و مدنی برای تقویت بازرسی کار استفاده شود؛ باید بپذیریم که جذب رسمی بازرس کار به تعداد مورد نیاز در بدنه وزارت کار، در شرایط فعلی چندان مقدور نیست و میتوان از نهادهای کارگری که دغدغه ایمنی و حفظ جان همکاران خود را دارند برای گسترش بازرسی بهره گرفت.
به گفته این فعال کارگری، تنها ابلاغ دستورالعملهای شورای عالی حفاطت فنی و اصلاح گاهبهگاه این دستورالعملها کافی نیست، اگر نظارت و بازرسی در کار نباشد، کارفرمایان رغبتی برای پایبندی نخواهند داشت، بخصوص در کارگاههای پرخطر که تأمین تجهیزات و سیستمهای ایمنی هزینهبر است و از حاشیه سود کارفرما میکاهد.
براساس ماده 91 قانون کار، کارفرمایان و مسئولان واحدهای موضوع ماده 85 این قانون مکلفند براساس مصوبات شورای عالی حفاظت فنی برای تأمین حفاظت و سلامت و بهداشت کارگران در محیط کار، وسایل و امکانات لازم را تهیه و در اختیار آنان قرار داده و چگونگی کاربرد وسایل مذکور را نیز آموزش دهند.
نقش دولت و به طور مشخص وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در مقوله ایمنی کارگاهی، یک نقش حاکمیتی دوگانه است، از یکسو وزارت کار مسئول ابلاغ دستورالعملها و مصوبات شورای عالی حفاظت فنی است و از سوی دیگر باید بر میزان پایبندی به این مصوبات نظارت کند و به اعتقاد باقری، ایفای مؤثر نقش اول تنها منوط به عمل به نقش دوم است؛ به عبارتی اگر بازرسی و نظارت نباشد، ابلاغ دستورالعملها بیمعنا و از نظر انتفاع ساقط خواهد بود.
نزدیک به 80 درصد از کارگاههای فعال کشور، کارگاههای کوچک و متوسط هستند که 10 تا 49 کارگر دارند و بهدلیل هزینههای بالای رعایت ایمنی، پراکندگی و عدم تمرکز این کارگاهها و فقدان نظارت دقیق، بیشترین تعداد حوادث کار نیز در این کارگاهها اتفاق میافتند. براساس آییننامههای قانونی، در کارگاههای بالای 25 نفر کمیتههای حفاظت فنی و بهداشت کار بهعنوان بازوان اجرایی وزارت کار ناظر درون کارگاهها، مسئولیت بازرسی را برعهده دارند.