تحقق بالاترین رشد تولید خودرو
در اجرای برنامه تحولی صنعت خودرو هنوز در آغاز راه هستیم
در ابتدای آغاز به کار دولت سیزدهم صنعت خودروی کشور در وضعیت نامطلوبی بود؛ به‌گونه‌ای که از سال ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۰ در عمل تولید خودرو به سالیانه زیر یک میلیون دستگاه افت کرده بود و پدیده تولید ناقص و انباشته شدن خودروها در پارکینگ خودروسازان به عارضه‌ای مزمن در صنعت خودروی کشور تبدیل شده بود.
نتیجه این عارضه، افت کیفی محصولات انبار شده در پارکینگ خودروسازان و افزایش بدهی خودروسازان به زنجیره تأمین و همچنین تقاضای انباشته شده در بازار خودروی کشور بود، طوری که عرضه غیرشفاف و قطره‌چکانی خودرو به بازار باعث رواج قرعه‌کشی و تبدیل بازار خودرو به جولانگاهی برای سوداگری شده بود.
در این میان، متقاضیانی بودند که در ۲۰ دوره پیاپی عرضه محصولات یک خودروساز شرکت می‌کردند و خودرویی به آنان تعلق نمی‌گرفت، یا آن‌که سامانه فروش یک خودروساز در عرض چند دقیقه نخست تکمیل ظرفیت را اعلام می‌کرد، این در حالی بود که ظرفیت تولید در صنعت خودروی کشور وجود داشت و فقط کافی بود که با سیاستگذاری درست و تزریق نقدینگی امکان بهره‌برداری از مزیت بازار برای خودروساز فراهم شود.
نقشه راه تحول صنعت خودروی ایران بر اساس برنامه تدوین شده وزارت صنعت، معدن و تجارت شامل سه مرحله اصلی شامل آماده‌سازی و احیای ظرفیت‌های موجود (نیمه دوم سال ۱۴۰۰ تا پایان سال ۱۴۰۱)، استانداردسازی همه محصولات و تمرکز بر گسترش صادرات (سال ۱۴۰۲) و تمرکز بر همکاری‌های فناورانه منطقه‌ای و بین‌المللی (سال‌های ۱۴۰۳ و ۱۴۰۴) است.
با طراحی برنامه تحول صنعت خودروی کشور و اجرای گام نخست آن، یکی از بالاترین رشدهای تولید خودرو در دنیا در سال ۱۴۰۱ در صنعت خودروی کشورمان محقق شد؛ به‌گونه‌ای که با تولید یک میلیون و ۳۴۷ هزار خودرو در این سال بسیاری از ظرفیت‌های معطل در سایت‌های تولید خودروسازان به کار گرفته، جلوی تولید خودروی ناقص گرفته شد و در عرضه خودرو نیز با اجرای طرح سامانه یکپارچه نوبت‌دهی، در عمل شفافیت لازم برای مدیریت تقاضا در حوزه خودرو فراهم آمد.
مکانیزم شفاف عرضه
درباره این سامانه نیز ذکر چند نکته ضروری است. نخست؛ آن‌که هدف از اجرای این سامانه پاسخ به تقاضای بازار از طریق مکانیزمی شفاف برای نوبت‌دهی براساس برنامه تولید هر خودروساز است تا براساس آن بهره‌گیری از ظرفیت بازار برای توسعه صنعت خودروی کشور محقق شود.
نکته مهم این است که هم اکنون در بسیاری از کشورها فروش خودروهای نو از طریق خودروسازان براساس مکانیزم فهرست انتظار و سفارش‌گذاری تولید انجام می‌شود؛ بدین ترتیب خودروساز قادر است تا براساس ترجیحات و اقبال مشتری به یک محصول خاص، برنامه‌ریزی مناسب برای توسعه ظرفیت‌های تولید آن محصول را فراهم کند.
هم اکنون با ابتکارها و اقدام‌های انجام شده در حوزه خودرو در دولت سیزدهم، شاهد یکی از بالاترین ارقام رشد تولید در تاریخ صنعت خودروی کشور و همچنین شفاف‌سازی و ثبات در عرضه خودرو هستیم که حاصل همه آنها کاهش بی سابقه اختلاف قیمت خودرو در کارخانه و بازار است و حتی قیمت بازاری برخی خودروها از قیمت‌های کارخانه‌ای آنها کمتر شده است.
جهش سهم خصوصی
سهم تولید خودروسازان بخش خصوصی در سال ۱۴۰۰ نزدیک به ۹۵ هزار دستگاه بود، حال آن‌که در سال ۱۴۰۱ یکی از بیشترین میزان رشد خودروسازان بخش خصوصی محقق شد و با بیش از ۱۰۰ درصد رشد میزان تولیدشان به نزدیک به ۲۰۰ هزار خودرو در سال رسید؛ یعنی سهم خودروسازان خصوصی از بازار خودروی کشور از هفت درصد در سال ۱۴۰۰ به حدود ۱۵ درصد در سال ۱۴۰۱ رسید.
آمارهای برجسته
به گزارش ایرنا، آمارهای تولید حاکی است روندی که درباره افزایش تولید از سال گذشته آغاز شده بود، همچنان در چهار ماهه نخست امسال نیز با شدت بیشتری تداوم یافته و برنامه افزایش عرضه خودرو و توسعه صنعت خودروی کشور در دستور کار است. به‌طوری که از ابتدای امسال تا پایان تیرماه حدود ۴۴۳ هزار دستگاه خودرو در کشور تولید شد که در هم‌سنجی با سال گذشته رشد ۳۰ درصدی نشان می‌دهد. از ابتدای امسال تاکنون نزدیک به ۳۶۳ هزار دستگاه خودروی سواری به صورت عبور مستقیم و کامل تولید شده که در مقایسه با ۲۵۷ هزار دستگاه تولید کامل مدت مشابه پارسال، رشد ۴۱ درصدی را نشان می‌دهد. در مدت یاد شده ۵۱ هزار دستگاه خودروی وانت در کشور تولید شده که در مقایسه با مدت مشابه پارسال از ۵۲ درصد رشد برخوردار بوده است.
علاوه بر این، در چهار ماهه نخست امسال حدود ۹۹۰ دستگاه خودروی ون تولید شده که در مقایسه با مدت مشابه پارسال ۶۰ درصد رشد را نشان می‌دهد. در این مدت نزدیک به ۷۱۵ دستگاه مینی بوس و اتوبوس نیز تولید شده که در مقایسه با مدت مشابه پارسال بیانگر سه درصد رشد است.
تولید حدود ۱۳ هزار و ۷۰۰ دستگاه انواع خودروی سنگین (کامیون، کامیونت و کشنده) و رشد ۷۷ درصد تولید در این حوزه، از دیگر آمار قابل ذکر است.
علاوه بر موارد مذکور، در چهار ماهه نخست امسال بیش از ۹۰ هزار دستگاه خودرو در بخش خصوصی تولید شد که در مقایسه با تولید ۴۸ هزار دستگاه مدت مشابه پارسال، نزدیک به ۸۹ درصد رشد تولید را نشان می‌دهد.