«ایران اقتصادی» از جبران خسارات دولت گذشته در صنعت خودرو گزارش می دهد
تداوم جهش تولید خودرو
بر اساس آخرین آمارها، تولید خودرو در کشور طی 5 ماهه سال‌جاری در قیاس با مدت مشابه سال گذشته 27 درصد افزایش یافته و این بدان معناست که سیاست‌های دولت سیزدهم در افزایش تولید خودرو، درست و موفق بوده است. دولت سیزدهم از ابتدای فعالیت خود، تأکید بر رشد تولید خودرو داشت و برای تحقق این امر، زیرساخت‌هایی را فراهم کرد که مهم‌ترین آن آرامش در بازار ارز و تسهیل در تخصیص ارز به خودروسازان و مونتاژکاران بود. مجموع سیاست‌های حمایتی دولت سیزدهم سبب شد که خودروسازان در کمتر از یکسال، ضمن افزایش تولید خودرو، حدود 200هزار دستگاه خودرو که با نقص قطعه تولید و در پارکینگ‌ها جا خوش کرده بود را تکمیل و به مردم تحویل دهند.
پاسخگویی به نیاز بازار
از نیمه دوم سال 1400، افزایش تولید خودرو آغاز شد و تاکنون هم ادامه داشته است. وزیر صمت سابق(سیدرضا فاطمی امین) خودروسازان را مکلف کرده بود که تا پایان سال‌جاری، حداقل یک میلیون و 600 هزار دستگاه خودرو تولید کنند. بر اساس آنچه که خودروسازان و مونتاژکاران اعلام کردند، عدد یاد شده قابل تحقق است. اگر شرکت‌های خودروساز بتوانند بیش از 1.5 میلیون دستگاه خودرو تولید کنند، عملاً توانسته‌اند به نیاز سالانه بازار پاسخ دهند ولی در این خصوص یک نکته وجود دارد و آن تقاضاهایی است که از دولت گذشته انباشت شده است. به اعتقاد کارشناسان و فعالان صنعت خودرو، اکنون کشور با حدود 2.5 میلیون تقاضا برای خرید خودرو روبه‌رو است که بخش قابل توجهی از این تقاضاها از سال 98 است.
حاکمیت آرامش
یکی از اقدام‌هایی که وزارت صمت (در زمان وزارت فاطمی‌امین) انجام داد، ایجاد سامانه یکپارچه خودرو بود، تا قبل از آن خودروها به صورت قرعه‌کشی اختصاص پیدا می‌کرد و روند آن با فسادهایی روبه‌رو بود و بعضاً گزارش شده بود که نمایندگی خودروسازان اسامی را تغییر می‌دهند. اما در روش جدید خودرو به تمام ثبت نام کنندگان با فواصل زمانی اختصاص پیدا می‌کند؛ همین رویه سبب شد که آرامش در بازار خودرو اتفاق بیفتد و بر اساس آنچه که وزارت صمت اعلام کرده خیلی از ثبت‌نام کنندگان خودرو (نیاز به خودرو نداشتند و تنها برای کسب سود ثبت نام کردند) از خرید خودرو انصراف دادند. میزان انصراف دهندگان از خرید خودرو در سامانه یکپارچه خودرو در برخی از برندها تا 90 درصد هم رسیده است. در بازار خودرو هم بشدت تقاضا کاهش یافته و به تعبیر فعالان بازار خودرو، بازار وارد رکود شده است.
خبر خوش برای خریداران
این موضوع را در گزارش مرکز آمار هم می‌توان دید. طبق داده‌های این مرکز، در ۴ماه اخیر نرخ تورم ماهانه خرید وسایل نقلیه منفی بوده است. نرخ تورم خرید وسایل نقلیه در مردادماه منفی 1.7 درصد، تیرماه منفی 3.1 درصد، خردادماه منفی 8 درصد و اردیبهشت ماه منفی 2.9 درصد بوده است. این کاهش تقاضا، خبر خوشی برای خریداران خودرو رقم زده است. قیمت انواع خودروها در بازار بشدت کاهش یافته و قیمت خودروها در بازار به قیمت کارخانه نزدیک شده است و روز به روز قیمت‌ها از میلیارد تومان دور و به میلیون تومان نزدیک می‌شوند. طی چند روز اخیر هم قیمت خودرو در بازار افت قابل توجهی را تجربه کرده به گونه‌ای که در برخی از خودروها افت قیمت تا 500 میلیون تومان هم بوده است. ثبات نسبی اقتصاد کلان، کاهش نوسان‌های شدید در بازار ارز، افزایش تولید خودرو و تسریع در واردات خودرو، ازجمله دلایل خروج سفته‌بازان از بازار خودرو و رکود در این بازار است.
شایعه پراکنی سفته بازان
البته سفته بازان بشدت از اینکه قیمت خودرو در بازار ریزشی شده است گله‌مند هستند و در این خصوص شایعه پراکنی می‌کنند. چندی پیش این‌گونه شنیده شد که سامانه یکپارچه خودرو کنار گذاشته خواهد شد. اما روز گذشته عباس علی‌آبادی وزیر صمت، عنوان کرد که همه مردم باید به بهترین خودروها به خصوص خودروهای داخلی و با قیمت‌های مناسب دسترسی داشته باشند. حذف سامانه یکپارچه عرضه خودرو صحت ندارد و همچنان فروش خودرو از طریق سامانه یکپارچه صورت خواهد گرفت. برنامه ما برای کنترل عرضه خودرو بر اساس سامانه یکپارچه خواهد بود.هدف ما کاهش قیمت خودرو و انطباق آن با شرایط جهانی است و به دنبال آن هستیم تا مردم به بهترین خودروها دسترسی داشته باشند و بتوانند خودروهای خوب داخلی متناسب با قیمت‌های جهانی دریافت کنند.
تداوم روند افزایش تولید
بر اساس گزارش وزارت صمت، تولید خودرو طی 5 ماهه سال‌جاری در قیاس با مدت مشابه سال گذشته رشد 27 درصدی را تجربه کرده است، بدین جهت از ابتدای سال‌جاری تا پایان مردادماه 536 هزار و 903هزار دستگاه خودرو تولید شده، این عدد سال گذشته 422 هزار و 275 دستگاه بوده است.
در سال‌جاری حدود 440 هزار دستگاه خودرو سواری به صورت عبور مستقیم و کامل تولید شده که در مقایسه با 329 هزار دستگاه تولید کامل مدت مشابه پارسال، رشد 34 درصدی را نشان می‌دهد.
همچنین در 5 ماهه اول سال 1402 میزان تولید خودروهای سواری به 456 هزار دستگاه رسیده که نسبت به مدت مشابه سال 1401 که میزان تولید 370 هزار و 166 دستگاه بوده، رشد 23 درصدی در این بخش ثبت شده است.
طی 5 ماهه سال‌جاری، 62 هزار دستگاه خودرو وانت در کشور تولید شده که در مقایسه با مدت مشابه پارسال از 52 درصد رشد برخوردار بوده است.علاوه بر این، در پنج ماهه نخست امسال حدود هزار و 370 دستگاه خودرو ون تولید شده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته 70 درصد رشد را نشان می‌دهد. تولید حدود 16هزار و 600 دستگاه انواع خودرو سنگین (کامیون، کامیونت و کشنده) و رشد 69 درصد تولید در این حوزه، از دیگر آمار قابل ذکر است. همچنین در 5ماهه نخست امسال بیش از 112هزار دستگاه خودرو در بخش خصوصی تولید شده که در مقایسه با تولید 63 هزار دستگاه مدت مشابه سال گذشته، حدود 78 درصد رشد تولید را نشان می‌دهد.در این مدت سهم بخش خصوصی از تولید خودرو در کشور 21 درصد بوده است، این میزان در سال 98 حدود 5 درصد بوده است.
بـرش
فراهم شدن بستر رقابت پذیری
مدیرکل صنایع خودرو وزارت صنعت، معدن و تجارت در خصوص افزایش تولید خودرو، گفته است: سیاست‌های وزارت صمت با افزایش تولید خودرو در کشور در کنار شفاف‌سازی عرضه و شکل‌گیری سامانه یکپارچه نوبت دهی، باعث شد که بازار خودرو کشور از شرایط بی‌ثبات گذشته خارج شود. یعنی با افزایش تولید بعد از چهارسال متوالی، تولید خودرو در سال گذشته و در دولت سیزدهم (بعد از 4سال) از مرز یک میلیون دستگاه فراتر رفت و روند افزایشی تولید خودرو همچنان در سال جاری تداوم دارد عبدالله توکلی لاهیجانی، ادامه داد: وزارت صمت پس از ایجاد ثبات تولید و شفاف‌سازی عرضه، به سمت شتاب بخشیدن به فناوری‌های نوین در صنعت خودرو از قبیل برقی‌سازی و اتصال پذیری متمرکز شده و امیدواریم با توسعه بن سازه‌های بومی و محصولات آن و هم‌افزایی در صنعت خودرو کشور، این صنعت از منظر کیفیت قیمت و مقیاس تولید، رقابت‌پذیر شود