صنعت بیمه زمینه‌ساز توسعه بیشتر در بازار سرمایه
در هر اقتصادی، بازار سرمایه در تلاش است پس اندازها را به بخش‌های مولد در اقتصاد و به شیوه‌ای کارآمد و شفاف هدایت کند.
به طور معمول، یک بازار سرمایه کارآمد، بازده مناسبی از پس‌اندازها را فراهم می‌کند؛ در حالی که بخش‌های تولیدی با نرخ‌های تعیین شده بازار، سرمایه دریافت می‌کنند. در میان چهارچوب نهادی برای هدایت پس‌اندازها در اقتصاد، بانک‌ها به عنوان یک کانال غالب برای جمع‌آوری پس‌اندازهای مالی به شمار می‌روند.در این بین، شرکت‌های بیمه‌ای عمدتاً در زمینه جمع‌آوری پس‌انداز نقش دوم را در کانال بانکی بازی می‌کنند.
بازار بیمه به عنوان یکی از بازارهای قدیمی صنعت مالی در کشور، با ارائه محصولات بیمه‌ای و خدمات نوین در سال‌های اخیر گسترش فراوانی یافته است.
از آنجایی که توسعه بازارهای مالی منجر به رشد و توسعه اقتصادی می‌شود، بنابراین توسعه بازار بیمه می‌تواند به توسعه بازار سرمایه و ایجاد ابزارهای مالی جدید نیز کمک جدی کند.
امروزه در کشورهای مختلف و با هدف به‌وجود‌آوردن انگیزه در میان صاحبان سرمایه و کاهش ریسک‌های احتمالی از تخصیص منابع آنها در امور متعدد، انواع گوناگون ابزارهای مالی ابداع و در قالب نهادهای مختلف در اختیار متقاضیان سرمایه‌گذاری قرار می‌گیرد.
همان‌طور که بیان شد یکی از نهادهای مهم در بازارهای اقتصادی و مالی که می‌تواند نقش مهمی در این زمینه ایفا کند، بیمه است. این نهاد به مردم کمک می‌کند تا ریسک بعضی از حوادث را در زندگی خود کاهش دهند.
از طرفی، شرکت‌های بیمه‌ای برحسب بیمه‌نامه‌هایی که برای بیمه‌گذاران صادر می‌کنند با مسائل و چالش‌های مختلفی از قبیل تأمین سرمایه لازم برای قبول ریسک مربوطه یا نیاز و ضرورت انتقال ریسک مواجه می‌شوند. بنابراین، این شرکت‌ها نیز به‌دنبال راه‌هایی برای برطرف کردن این نیازهای خود هستند.
یکی از بازارهایی که می‌توان راه‌های انتقال ریسک را در آنجا جست‌و‌جو کرد، بازار سرمایه است. بازار سرمایه به خاطر ظرفیت‌ها و امکانات زیادی که دارد بیمه‌گران را برای پوشش ریسک و دریافت بازده بیشتر به سمت خود جذب می‌کند. بخش اعظم ابزارهای پوشش و انتقال ریسک که به اوراق بهادار بیمه‌ای معروفند، در فرایند تبدیل به اوراق بهادارسازی ریسک به‌وجود آمده‌اند و بخش دیگری نیز با استفاده از ابزارهای مشتقه طراحی شده‌اند.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که بازار بیمه و همچنین بازار سرمایه ایران نیز ظرفیت طراحی و به‌کارگیری این ابزارهای مالی را دارد و این ابزارها می‌توانند این دو بازار را بیش از پیش با یکدیگر پیوند دهند. بیمه می‌تواند از طریق سرمایه‌گذاری در ابزارهای مالی بازار سرمایه نیز به‌منظور توسعه بازار سرمایه گام بردارد.
یکی از بخش‌های درآمدی شرکت‌های بیمه، سرمایه‌گذاری منابع بیمه‌ای و غیر بیمه‌ای در بازارهای مختلف از جمله سرمایه‌گذاری در ابزارهای بازار سرمایه است. ابزارهای مالی مختلف مانند انواع اوراق مالی اسلامی از جمله اوراق دولتی، صندوق‌های سرمایه‌گذاری و ابزارهای مشتقه در بازار سرمایه توسعه یافته است. منابع حاصل از فروش بیمه نامه‌ها توسط شرکت‌های بیمه‌ای، باید در ابزارهایی سرمایه‌گذاری شود که بتواند بازدهی مناسبی را نصیب بیمه‌گذاران کند.
بنابراین سرمایه‌گذاری در ترکیبی از انواع ابزارهای سرمایه‌گذاری موجود می‌تواند بازده مناسبی را متناسب با ریسک خلق کند. در سال‌های اخیر، مشارکت فعال بیمه‌گران در تأمین مالی اقتصاد یا دولت از طریق خرید اوراق بدهی دولتی، مورد توجه قرار گرفته است.
اوراق بدهی دولتی یکی از طبقات در پرتفوی سرمایه‌گذاری شرکت‌های بیمه به شمار می‌رود که بر اساس نصاب‌های مقرر در آیین‌نامه سرمایه‌گذاری بیمه مرکزی صورت می‌گیرد.
هنگامی که سرمایهگذاریهای جایگزین به کمیته‌های سرمایه‌گذاری شرکت بیمه، هیأت مدیره و مدیریت ارشد ارائه می‌شود، احتمالاً موارد خاصی به ذهن خطور می‌کند. سرمایهگذاریهای جایگزین، گزینه‌های سرمایه‌گذاری متفاوتی نسبت به سرمایهگذاریهای سنتی هستند.
این نوع از سرمایه‌گذاری‌ها انتخاب‌هایی غیر از گزینه‌های معمولی مانند اوراق مالی اسلامی، پول نقد و سهام هستند. چند نوع از ابزارهای سرمایه‌گذاری جایگزین شامل دارایی‌های مشهود مانند صندوق‌های سرمایه‌گذاری خصوصی، صندوق‌های پوشش ریسک و غیره است. بیمه‌گران بزرگ، صندوق‌های بازنشستگی و سرمایه‌گذارهای با سرمایه بالا مصرف کنندگان اصلی چنین سرمایه گذاری‌های جایگزین هستند. معمولاً سرمایه گذاری‌های جایگزین با دارایی‌های کلاسیک همبستگی جزئی دارند.
با این حال، طرح‌های سرمایه‌گذاری جایگزین می‌توانند ارزشگذاری‌های پیچیده مختلفی را به همراه داشته باشند.
بنابراین، اگر شرکت‌ها در سرمایه‌گذاری روی اهداف خود و آینده محتاط باشند، ایجاد و توسعه این ابزارها و این نوع از سرمایه‌گذاری می‌تواند به آنها کمک کند. با توجه به تغییراتی که در حوزه‌های سرمایه‌گذاری روی داده، با ایجاد و توسعه ابزارهایی مانند سرمایهگذاریهای جایگزین، شرکت‌های بیمه نیز می‌توانند با رویکردی نوین در حوزه‌های سرمایه‌گذاری جدید وارد شوند. به نظر میرسد که در حال حاضر سرمایه‌گذاری سنتی در اوراق بهادار و به‌منظور استفاده از ابزارهای موجود در بازار سرمایه در شرکت‌های بیمه‌ای صورت می‌گیرد، هر چند که تغییر رویکرد سرمایه‌گذاری نیازمند تغییر آیین‌نامه مصوب سرمایه‌گذاری بوده که این موضوع نیازمند تغییر رویکرد سرمایه‌گذاری و تحول در مدیریت شرکت‌های بیمه از شیوه سنتی به شیوه نوین در بازار امروز است. چرا که توسعه هر بازاری نیازمند ورود فکر و ابزار جدید و تغییر نگرش است.