گزارش خبری
دلارزدایی در ایستگاه سن پترزبورگ
به گزارش «ایران اقتصادی»، شرکت‌کـــــنندگان در مجمــــــــع بیـــــــن‌المللـــــی اقتصـــــــــــــادی سن‌پترزبورگ در مورد انتقال از یک سیستم مالی بین‌المللی مبتنی بر ارز تک‌قطبی به یک نظم جهانی جدید گفت‌و‌گو کردند. بنا بر برخی آمارهای ارائه شده در این اجلاس، روند تدریجی دلارزدایی امروز سریعتر از روندی که در دو دهه گذشته شکل گرفته بود، در جریان است.
بر این اساس، سهم دلار در ذخایر جهانی ارز کشورها که در سال ۲۰۲۱، حدود ۵۵ درصد بود در سال ۲۰۲۲ به ۴۷ درصد یعنی به میزان هشت واحد کاهش یافت. این در حالی است که دلار در ذخایر ارز کشورهای جهان در سال ۲۰۰۱، سهم ۷۳ درصدی داشت.
شرکت‌کنندگان در این اجلاس از تحریم‌ها و جنگ به عنوان یکی از عوامل مؤثر در شتاب گرفتن دلارزدایی از مبادلات اقتصادی کشورها یاد کردند.
این اظهارات، یادآور مارک تینکر از تحلیلگران هنگ‌کنگ بود که پیش از این گفته است: آنچه باعث تسریع درخواست‌ها برای دلارزدایی شده، تصمیم ایالات متحده برای مسدود کردن ذخایر ارز خارجی روسیه پس از حمله مسکو به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ (اسفند ۱۴۰۱) بود.
تحــــریم‌هــــای گســـــترده غــــرب علیه روسیه شامل ممنوعیت بانک‌های روسی از سیستم پیام‌رسانی مالی سوئیفت و مسدود کردن ۳۰۰ میلیارد دلار دارایی از ذخایر بانک مرکزی روسیه از دیگر مباحث مطرح در نشست سن پترزبورگ بود، جایی که کارشناسان از این رویکرد امریکا به عنوان زنگ خطری برای بسیاری از کشورهای جهان، بویژه کشورهای ضعیف یاد کردند.
بررسی اظهارات و دیدگاه‌های سران کشورهای مختلف بویژه اعضای گروه بریکس نیز گویای آن است که نومیدی فزاینده‌ای درباره برتری دلار در تجارت بین‌المللی کشورها وجود دارد. متأثر از چنین دیدگاهی، برزیل و چین با امضای توافقنامه‌ای تسویه حساب‌های تجاری خود را با ارزهای دو کشور – به جای دلار به عنوان ارز واسطه‌ای – آغاز کرده‌اند.
در این میان، شمار دیگری از کشورها نیز بر اراده خود در زمینه استفاده از ارزهای محلی برای تسویه حساب و کاهش اتکا به دلار امریکا تأکید کرده‌اند. نیکلاس مادورو رئیس‌جمهور ونزوئلا، در سفر اخیر خود به برزیل ضمن ابراز تمایل به پیوستن به گروه بریکس، بر ایده استفاده از ارزهای محلی به جای دلار پای فشرد.
در حالی که برزیل جنبش دلارزدایی از امریکای لاتین را رهبری می‌کند، آفریقای جنوبی، یکی دیگر از اعضای بریکس نیز بطور فعال در قاره آفریقا پیگیر و مروج چنین دیدگاهی است.