خودکفایی در تولید شکر با کشت ۵ میلیون تن چغندر قند
از مزایای کشت پاییزه چغندرقند نسبت به کشت بهاره می‌توان به مصرف آب کمتر، بالاتر بودن میانگین عملکرد، تحمل به شوری و اصلاح خاک، کاهش هزینه‌های تولید و کاهش جمعیت آفات و بیماریها اشاره کرد
خودکفایی در تولید کالاهای اساسی در کشور یکی از سیاست‌های بالادستی است. مصرف سالانه شکر در کشور در حدود ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار تن است که 70 درصد آن در داخل و 30 درصد آن از طریق واردات تأمین می‌شود که با این احتساب به طور متوسط در حدود ۱.۵ میلیون تن شکر در کشور به وسیله چغندرقند و نیشکر تولید می‌شود.
چغندر و نیشکر ماده اولیه شکر هستند که نیشکر فقط در استان خوزستان و چغندر در بیشتر نقاط کشور کشت می‌شود.
وزارت جهاد کشاورزی به منظور کاهش هزینه‌ها و افزایش تولید محصول چغندر قند، برنامه‌های کشت پاییزه در استان‌های پرآب و نیز مدیریت مصرف آب از طریق اجرای طرح‌های آبیاری نوین را مورد توجه قرار داده است تا به این واسطه افزایش عملکرد در واحد سطح کشتزارهای چغندر قند و افزایش درصد شکر محقق شود.
افزایش تولید با کشت پاییزه چغندرقند
در واقع مهم‌ترین عاملی که می‌توان آن را به عنوان شاخص بارزی برای اولویت و برتری کشت پاییزه چغندرقند نسبت به کشت بهاره معرفی کرد، استفاده بهینه از میزان بارش در طول دوره رشد و بهره‌وری بالای مصرف آب در زراعت چغندرقند پاییزه است.
ظرفیت صنعتی محدودی در مناطق مستعد کشت پاییزه چغندرقند وجود دارد و پیش‌بینی شده است امسال با توجه به ظرفیت صنعتی موجود، برنامه کشت ۳۰ هزارهکتاری چغندرقند در مناطق مستعد کشت اجرا شود که از این میزان ۲۲ تا ۲۳ هزارهکتار آن محقق شود. از مزایای کشت پاییزه چغندرقند نسبت به کشت بهاره می‌توان به مصرف آب کمتر، بالاتر بودن میانگین عملکرد، تحمل به شوری و اصلاح خاک، کاهش هزینه‌های تولید و کاهش جمعیت آفات و بیماریها اشاره کرد. پیمان حصادی مجری طرح گیاهان قندی وزارت جهاد کشاورزی گفته است: به سادگی با بهره‌گیری از کشت پاییزه با تولید بیش از ۵ میلیون تن چغندرقند می‌توان به خودکفایی در تولید این محصول دست یافت.
مجری طرح گیاهان قندی وزارت جهاد کشاورزی با بیان اینکه سالانه بیش از 500 هزار تن نیاز به واردات شکر در کشور وجود دارد، گفت: کشت پاییزه چغندرقند می‌تواند ما را به خودکفایی در تولید شکر برساند. این هدف با برنامه‌های راهبردی وزارت جهاد کشاورزی شرایط برای خودکفایی مهیا شده است. حصادی راهکارهای ضروری برای تحقق خودکفایی را شامل اجرای یارانه، تسهیلات ویژه، توسعه مکانیزاسیون، ادامه کشت قراردادی، اختصاص ارز واردات شکر به تولیدات داخلی و قیمت‌گذاری دستوری چغندرقند به نفع کشاورزان عنوان کرده است. وی با اشاره به اینکه حدود 65 تا 70 درصد تولید شکر کشور از چغندر قند بوده و مابقی از نیشکر است می‌افزاید: اکنون سطح قابل برداشت نیشکر 80 تا 90 هزارهکتار است. مجری طرح گیاهان قندی وزارت جهاد کشاورزی در تشریح میزان استفاده شکردر تولید محصول در سال‌های قبل گفته است: شکر تولیدی کشور طی سال‌های گذشته یک میلیون و 500 هزار تن بوده است که آمار نشان می‌دهد میزان مصرف خانوار 400 تا 500 هزار تن، نوشابه 400 تا 500 هزار تن، صنوف 600 هزار تن و در شیرینی و شکلات 550 تا 600 هزار تن بوده است.
اصلاح قیمت خرید چغندرقند با هدف تحقق خوداتکایی
شکر ماده خوراکی پر مصرف است که در صنایع مختلف از جمله داروسازی، شیرینی و شکلات و نوشابه کاربرد فراوانی دارد. یکی از مهم‌ترین اقدامات وزارت جهاد کشاورزی در راستای اجرای سیاست‌های بالادستی، اصلاح قیمت خرید چغندر قند با هدف حمایت از تولید و تحقق خوداتکایی در تولید شکراست. میانگین افزایش قیمت خرید تضمینی چغندر قند در سال‌های گذشته کمتر از ۲۰ درصد بود اما وزارت جهاد کشاورزی به‌دنبال افزایش هزینه‌های تولید چغندرقند در سال زراعی ۱۴۰۱-۱۴۰۰، قیمت تضمینی آن را 37 درصد افزایش داد که براین اساس نرخ چغندرقند بهاره با عیار 16 درصد ۱۸هزار و ۷۰۰ ریال و چغندرقند پاییزه با عیار 15 درصد ۱۸هزار و ۵۱ ریال تعیین شد که با احتساب کمک کرایه حمل و محاسبه ارزش جوایز تحویل به حدود ۲۲ هزار و ۵۰۰ ریال در هر کیلوگرم افزایش یافت.
نرخ خرید تضمینی چغندرقند براساس تصمیم شورای قیمت‌گذاری محصولات کشاورزی برای سال زراعی 1402-1401 هم در روزهای گذشته اعلام شد و براین اساس قیمت چغندرقند بهاره با عیار 16 درصد برای هر کیلوگرم 28 هزارریال و قیمت چغندرقند پاییزه با عیار 15 درصد در هر کیلوگرم 27 هزارریال تعیین شد.
ثبات در قیمت شکر در بازار
قیمت شکر نیز در بازار که طی ماه‌های گذشته با نوسان روبه‌رو بود، هم‌اکنون به ثبات رسیده و شاهد کاهش شدید قیمت این محصول در بازار هستیم. طی ماه‌های گذشته مشتریان، شکر را به قیمت هر کیلوگرم ۴۲ هزار تومان هم تهیه می‌کردند درحالی‌که قیمت مصوب این کالا ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان بود. هم‌اکنون بسیاری از فروشگاه‌های زنجیره‌ای، شکر را با قیمت ۲۳ هزار تومان به دست مصرف‌کننده نهایی می‌رسانند. اتحادیه بنکداران این کالای اساسی را با قیمت ۲۵ هزار و ۵۰۰ تومان از وزارت جهاد کشاورزی دریافت می‌کند و با قیمت ۲۶ هزار و ۸۰۰ تومان به بنکداری‌ها می‌رساند که در نهایت باید شکر با قیمت ۲۸ هزار تومان به دست مصرف‌کننده نهایی برسد.