«ایران اقتصادی» از وضعیت تولید نفت در دولت گذشته و دولت سیزدهم گزارش میدهد
جهش تولید نفت
با وجود اعمال بیش از ۶۰۰ تحریم جدید در صادرات نفت و محصولات پتروشیمی در دولت سیزدهم تولید نفت خام کشور بیش از یک میلیون بشکه افزایش پیدا کرده است
پشت پا زدن به واقعیت و مخدوش کردن چهره حقیقت به هرقیمتی ولو با هدف جذب آرای بیشتر درآستانه انتخابات ریاست جمهوری، از سوی حامیان یک کاندیدای ریاست جمهوری!
بیژن نامدار زنگنه وزیراسبق نفت دربیانیهای خطاب به سعید جلیلی دیگر نامزد انتخابات ریاست جمهوری آورده است: «می گوید من رهنمود دادم چگونه نفت صادرکنند، ما آنقدربی عقل بودیم که ازحرفهای شما تبعیت کنیم و ادامه داده که وقتی دولت را تحویل دادیم نزدیک یک ونیم میلیون بشکه مجموع صادرات ما بود. نمیدانم این 300 هزار بشکه راازکجا آوردید، راستگویی یک مسأله حیاتی است برای یک رجل سیاسی هیچ کس هم بازخواستتان نمیکند.»
به گفته وی، آقایان به اشتباه میگویند که 300 هزار بشکه صادر شده و الان 1.3 یا 1.4 بشکه صادر میکنیم؛ شما بفرمایید با فرآورده چقدر صادر میکنید تا مقایسه کنیم.
آمارهای مؤسسه بینالمللی vortexa نشان میدهد که در مقطعی در دولت روحانی صادرات نفت ایران نزدیک به صفر شد و در ماههای آخر آن دولت و قبل از تشکیل دولت شهید رئیسی، صادرات نفت و میعانات گازی ایران کمتر از ۶۰۰ هزار بشکه در روز بود.
مؤسسه بینالمللی vortexa که از مؤسسات معتبر در زمینه آمارهای نفتی، رهگیری نفتکشها و بارگیری محمولههای نفتی است، در گزارشهای مختلفی از افت صادرات نفت ایران در دولت گذشته و افزایش آن در دولت سیزدهم خبر داده است.
آمارهای این مؤسسه نشان میدهد که در اواخر دولت دوازدهم، به علت فروش نرفتن نفت ایران، حجم نفت و میعانات گازی ایران که در نفتکشها روی آب نگهداری میشد به اوج خود رسیده بود بهطوری که تا ۱۳۰ میلیون بشکه نفت در ماههای پایانی دولت روحانی روی آب بود.
دولت دوازدهم به صراحت اعلام کرد که در فروش نفتوگاز کشور ناتوان است و در شرایط تحریم نمیتواند این منابع را به فروش برساند.
از سوی دیگر، دولت دوازدهم مدعی بود که حتی اگر بتوانیم نفت و میعانات گازی کشور را بفروشیم، نمیتوانیم به درآمدهای ارزی حاصل از فروش آنها دسترسی داشته باشیم.
بر اساس آمار این مؤسسه بینالمللی در اواخر سال ۱۳۹۸ و اوایل سال ۱۳۹۹ صادرات نفت ایران به زیر ۲۰۰ هزار بشکه و نزدیک به صفر رسیده بود و بعد از آن کمی افزایشی شد و تا اواخر دولت روحانی به کمتر از ۶۰۰ هزار بشکه در روز رسید.
گزارشها نشان میدهند که در سال ۱۳۹۸ میانگین تولید نفت خام ایران روزانه ۲ میلیون و ۲۹۰ هزار بشکه بود که در سال ۱۳۹۹ این عدد به روزانه ۲ میلیون و ۱۰۶ هزار بشکه و در خرداد ۱۴۰۰ هم به روزانه ۲ میلیون و ۱۰۷ هزار بشکه رسید.
رشد 1.4 میلیون بشکهای تولید نفت در دولت سیزدهم
دولت سیزدهم در مرداد ۱۴۰۰ در حالی کار خود را آغاز کرد که میانگین فروش نفت به ۳۰۰ هزار بشکه در روز کاهش یافته بود.
اقتصاد ایران از سالها پیش وابستگی زیادی به درآمدهای نفتی دارد و هر وقت که پول نفت بیشتر به کشور سرازیر شود، رفاه مردم نیز بیشتر میشود.
چنانچه در دهه نود به واسطه کاهش فروش نفت، رفاه مردم عقبگرد کرد.
پس از خارج شدن امریکا از برجام تقریباً فروش نفت ایران از بالای ۲ میلیون بشکه به حدود ۳۰۰ هزار بشکه نفت در روز سقوط کرد و دولت وقت نیز راهحلی برای خروج از مشکل پیش آمده، نداشت؛ حتی بیژن زنگنه، وزیر سابق نفت گفته بود: هر کس ۲۰۰ هزار بشکه نفت توانست بفروشد، او را جایگزین خود در وزارت نفت خواهد کرد.
زنگنه همچنین ۲۸ خرداد ۹۸ در مجلس گفته: «امروز، هیچ نفتی نمیتوانیم بفروشیم، حتی اگر بفروشیم، پولش را نمیتوانیم بیاوریم».
از طرفی محمدباقر نوبخت رئیس وقت سازمان برنامه و بودجه، ۱۳ شهریور ۹۹ در نشست اعضای شورای توسعه و برنامهریزی همدان گفته بود: شدیدترین مرحله تحریم نفت در برابر غذا بود، اما الان در شرایطی هستیم که این بیانصافها و دژخیمان حتی برای غذا و دارو اجازه فروش یک قطره نفت را نمیدهند و اگر هم به فروش میرسد، امکان تبادل مالی نباشد.
آمارها نشان میدهد دولت سیزدهم با میانگین فروش ۳۰۰ هزار بشکهای نفت در روز، دولت را در مرداد ماه (آگوست ۲۰۲۱) تحویل گرفت و آن را به حدود ۵۰۰ هزار بشکه تا پایان سال ۲۰۲۱ رساند. این دولت توانست طبق آمار مؤسسات بینالمللی میانگین فروش نفت ایران را تا پایان سال ۲۰۲۳ با افزایش ۹۰۰ هزار بشکهای به حدود ۱.۳ میلیون بشکه در روز برساند.
با شروع به کار دولت سیزدهم فروش نفت ایران افزایشی شد و بهتدریج حجم ذخایر نفت و میعانات روی آب، کاهش یافت.
طبق آمار این مؤسسه، صادرات نفت ایران در آخرین آمارها از ۱.۵ میلیون بشکه در روز فراتر رفته است که نسبت به ماههای پایانی دولت روحانی رشد ۲.۵ برابری را نشان میدهد.
وزیر نفت اعلام کرده است که تولید نفت را از ۲.۲ به ۳.۶ میلیون بشکه در روز افزایش دادیم و برنامهریزی شده تا تولید نفت در سال ۱۴۰۳ به ۴ میلیون بشکه در روز برسد، در حالیکه در دولت قبل به سبب عدم فروش نفت، تمامی مخازن خشکی و دریایی ایران پر شده بود و ۱۲ کشتی VLCC به ظرفیت هر کدام ۲ تن وظیفه ذخیرهسازی را بر عهده داشتند و افزوده که هر ۶ ماه یک بار در دولت قبل یک کشتی میخریدند تا با استفاده از آن بتوانند میعانات گازی و نفت فوق سنگین را ذخیره کنند.
جواد اوجی، با بیان اینکه علیرغم بیش از ۶۰۰ تحریم جدید در صادرات نفت و محصولات پتروشیمی، امروز شاهد جهش در صادرات نفت و وصول مطالبات هستیم، گفته است که تولید نفت خام کشور بیش از یک میلیون و ۴۰۰ هزار بشکه افزایش پیدا کرده است.
به گفته وی، در این سه سال به فضل الهی و با کار جهادی و کار شبانهروزی، تولید نفت خام کشور بیش از یک میلیون و ۴۰۰ هزار بشکه افزایش پیدا کرد، بنده به عنوان وزیر نفت اعلام میکنم که در حال رسیدن به وضعیت قبل از تحریمهای ظالمانه بوده و به آن نزدیک شدهایم. مشکلی در وصول مطالبات خود نیز نداریم. میزان صادرات نفت ما نسبت به ابتدای دولت سه برابر شده و وصول درآمدهای ارزی نیز افزایش یافته است.
واقعیت این است که دولت سیزدهم علی رغم تحریمها و موانع موجود، در صنعت نفت آمار و ارقام چشمگیری را برجای گذاشت، بهطوریکه از محل فروش نفت درآمد ۳۶ میلیارد دلاری حاصل شد و شاهد افزایش ۲۴درصدی تولید نفت بودیم.
اداره اطلاعات انرژی امریکا در جدیدترین گزارش خود از افزایش ۶۳۰ هزار بشکهای تولید روزانه نفت ایران در یک سال گذشته و تولید ۳ میلیون و ۲۵۰ هزار بشکه نفت در سومین ماه سال ۲۰۲۴ خبر داد.
ایران در سه ماهه نخست سال ۲۰۲۴ بهطور میانگین روزانه ۳ میلیون و ۲۳۰ هزار بشکه نفت تولید کرده است.
این آمارها نشان میدهد تولید نفت ایران در ماههای ژانویه تا مارس امسال نسبت به سه ماهه چهارم سال ۲۰۲۳، ۵۰ هزار بشکه در روز و نسبت به سه ماهه نخست سال پیش ۶۳۰ هزار بشکه در روز افزایش داشته است.
ایران در سه ماه نخست سال گذشته میلادی روزانه ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار بشکه و در سه ماه چهارم این سال روزانه ۳ میلیون و ۱۸۰ هزار بشکه تولید کرده بود.
هرچند که تحریمها با هدف کاهش درآمدهای نفتی و فشار مضاعف بر اقتصاد کشورها برای نرمش سیاسی انجام میشود؛ اما در عمل، تحریمهای نفتی علیه صنایع نفت و گاز ایران نهتنها بازارهای صادراتی را محدود نکرد، بلکه در دولت سیزدهم با تعریف راهکارهای جدید برای افزایش صادرات نفت مانند استفاده از ظرفیت پالایشگاههای فراسرزمینی، فرصت تازهای را در برابر اقتصاد ایران قرار داد.
در واقع تحریمها نتوانست دست دولت سیزدهم را در حوزه نفت ببندد و علی رغم شرایط سخت، دولت آیتالله رئیسی توانست برای پنج پروژه نفت و گاز خود حدود ۴ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار سرمایه خارجی جذب کند، تولید نفت را افزایش دهد، بدون نگرانی به هر کجای دنیا نفت بفروشد و پول آن را دریافت کند.
این امر از افزایش توان داخل و خودکفایی صنعت نفت ایران حکایت دارد.
با نگاهی به این روند این پرسش مطرح میشودکه حامیان یک کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری چگونه بدون توجه به واقعیتهای صنعت نفت اینچنین سعی در فرافکنی دارند؟
واقعیتهایی که نتایج آن درگستره اقتصاد کشور بخوبی هویدا بوده است.
انتخابات ریاست جمهوری هم بزودی برگزار میشود اما آن چیزی که برای دروغ پردازان میماند چیزی جز رو سیاهی در پیشگاه تاریخ نخواهد بود.
افرادی که به بهانه رأی جمع کردن میکوشند تا تاریخ صنعت نفت را وارونه جلوه دهند.
آیا برای این دسته ازافراد، هدف وسیله را توجیه میکند؟