تخصیص 5 میلیارد دلار در دولت سیزدهم برای تکمیل 5 خط ریلی ترانزیتی
با پیگیری رئیس جمهور شهید، اعتبار پنج خط ریلی ترانزیتی از محل تهاتر نفتی تأمین می‌شود
مقایسه میزان ترانزیت در 33 ماه فعالیت دولت سیزدهم و مدت مشابه در دولت قبل (33 ماه پایانی دولت دوازدهم) رشد 64 درصدی را نشان می‌دهد. دولت سیزدهم و رئیس جمهور شهید، ترانزیت را راهبرد توسعه پایدار اقتصادی کشور قرار داد. برای موفقیت این راهبرد گسترش شبکه ارتباطی بخصوص در بخش ریلی در دستور کار قرار گرفت و در این بخش علاوه بر تأمین ناوگان و افزایش ایمنی، برنامه‌هایی برای ساخت و تکمیل خطوط ریلی و همچنین دو خطه شدن خطوط اصلی اجرا شد. مهم‌ترین مشکل در توسعه زیرساخت‌های ریلی تأمین منابع آن است. شهید سید ابراهیم رئیسی با پیگیری این موضوع، اجازه استفاده از اعتبار تهاتر نفتی برای ساخت خطوط ریلی را از مقام معظم رهبری اخذ کرد و از این محل تخصیص 5 میلیارد دلار برای 5 خط ریلی ترانزیتی و 5 میلیارد دلار نیز برای دوخطه شدن و بهسازی خطوط اصلی مصوب شد.
بر اساس این گزارش با استفاده از منابع صندوق توسعه ملی راه‌آهن چابهار-زاهدان، رشت-آستارا، یونسی-زاهدان، شیراز-بوشهر و دورود-خرم آباد تکمیل می‌شود. ابر پروژه‌های مؤثر و تحول زا در شبکه ریلی کشور به عنوان تکمیل کننده کریدورهای شمال – جنوب، در حال تکمیل است. دولت سیزدهم تکمیل این خطوط را اولویت توسعه حمل و نقل و ترانزیت قرار داد. تکمیل این خطوط به طور متوسط 50 میلیون تن به ظرفیت حمل بار و ترانزیت در کشور اضافه می‌کند.
برخی از این خطوط موجب تحول بخش حمل و نقل می‌شوند. برای مثال خط راه‌آهن در شیراز متوقف شده و برنامه این است تا این خط به عسلویه متصل شود، خط ریل شیراز-بوشهر-عسلویه، مکمل کریدور شمال به جنوب در جنوب غرب و جنوب کشور است. عدم تکمیل این خط توجیه اقتصادی آن را زیرسؤال برده است. راه‌آهن شیراز-بوشهر 450 کیلومتر است که 12 درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
دولت سیزدهم اعلام کرده است دو راه‌آهن میانه - اردبیل به طول 175 کیلومتر و راه‌آهن چابهار-زاهدان به طول 634 کیلومتر امسال به بهره‌برداری می‌رسد.
حمل و نقل ریلی با توجه به صرفه‌جویی میلیارد دلاری در مصرف سوخت، در مجموع برای کشور سراسر سود است. کاهش تصادفات رانندگی و کمک به پاکیزگی محیط زیست نیز از دیگر مزایای مهم این حوزه است.
در دولت سیزدهم، حدود ۵۰۰ کیلومتر خط اول، ۲۰۰ کیلومتر خط دوم و ۱۰۰ کیلومتر خطوط تجاری صنعتی به بهره‌برداری رسید و در مجموع در این دولت شاهد افتتاح حدود ۸۰۰ کیلومتر خط ریلی بودیم.
افزایش ایمنی راه آهن
فعالیت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران در دولت سیزدهم با ثبت دستاوردها و رکوردهایی در حوزه ارتقای ایمنی و پیشگیری از سوانح ریلی همراه بود که از جمله آنها ثبت کمترین حوادث ریلی در یک دهه گذشته و ترمز دار شدن بیش از ۹ هزار و ۶۰۰ واگن «شیربسته» قابل ذکر است.
در دولت سیزدهم رکورد ۱۰ ساله کمترین تعداد حوادث ریلی در سال ۱۴۰۲ شکسته شد. در سه سال گذشته شاهد کاهش مستمر سوانح ریلی بوده‌ایم و از هفته‌ای ۴.۵ سانحه به هفته‌ای ۳.۵ سانحه به طور متوسط رسید که کمترین میزان سوانح ریلی در دهه گذشته بود.
این نتیجه با تلاش مضاعف و افزایش دقت عمل کارکنان عملیاتی در مناطق مختلف از یک‌سو و اقدامات مهم زیرساختی از سوی دیگر عملی شده که یکی از اقدامات شاخص انجام شده در این راستا، اصلاح وضعیت ترمز بیش از ۹ هزار و ۶۰۰ واگن باری بود که به اذعان متخصصان امر و همچنین نیروهای عملیاتی، یک اتفاق بزرگ و به تعبیری یک انقلاب در حوزه ایمنی و ناوگان بود.
اینکه بخشی از واگن‌های شبکه سال‌های طولانی بدون ترمز و به اصطلاح با شیربسته در شبکه ریلی سیر می‌کردند به روال مرسوم تبدیل شده و حتی قوانین سیر و حرکت بر این اساس وضع شده بود و به درستی هم عمل نمی‌شد و به کابوسی برای لکوموتیورانان تبدیل شده بود که در نهایت طرح افزایش ایمنی واگن‌ها با التزام ترمزدار شدن ۹ هزار و ۶۲۳ واگن شیربسته در حال سیر اجرایی شد.
کاهش ۲۲ درصدی حوادث ریلی
برپایه این گزارش، کاهش مستمر سوانح ریلی و کاهش ۲۲ درصدی مجموع کل حوادث ریلی، کاهش ۲۴ درصدی حوادث راه‌آهنی و کاهش ۲۹ درصدی حوادث خروج از خط، اصلاح آیین‌نامه کیلومتراژ مربوط به نیروهای عملیاتی پس از ۱۰ سال، تجهیز ۱۱۱ لکوموتیو به دوربین نظارت تصویری، رشد ۲۲۵ درصدی تبدیل تقاطعات همسطح به تقاطعات غیرهمسطح، از دیگر اقدامات شاخص انجام شده در طول فعالیت دولت سیزدهم در این حوزه است.
توضیح اینکه آیین‌نامه کیلومتراژ سال‌ها بر اساس یک مبلغ مشخص و ثابت بود که از سال ۱۴۰۱ با اصلاح آیین‌نامه کیلومتراژ این مبلغ با فرمولی به احکام اشخاص وابسته شد و با افزایش سنواتی به صورت خودکار افزایش می‌یابد که امسال هم پرسنل مشمول کیلومتراژ افزایش سنواتی را در مبلغ کیلومتراژ دریافت کردند.