فرصتسوزی دولت گذشته در توسعه تجارت جبران شد
رشد 6 برابری تراز تجاری در دولت شهید جمهور
دولت چهاردهم در حالی شروع به کار میکند که برعکس دولت سیزدهم، نگرانی نسبت به درآمدهای ارزی کشور، صادرات نفتی و غیرنفتی و تراز تجاری ندارد. این نکته در حالی مطرح است که تراز تجارت کالای کشور که در سال پایانی دولت روحانی به کمترین رقم دو دهه اخیر سقوط کرده بود، در دولت سیزدهم به سطح مطلوب بازگشت.
جولان رقبا
در هشت سال فعالیت دولت یازدهم و دوازدهم، ارتباط تجاری ایران با خیلی از کشورها محدود شد بخصوص در سالهای ۱۳۹۷ تا نیمه اول ۱۴۰۰ فعالان اقتصادی امکان صادرات به کشورهای همسایه را تا حد قابل توجهی از دست داده بودند. در این میان دولت دوازدهم تنها وعده برجام را میداد. در این دوره تجارت ایران با ۱۵ کشور همسایه کاهشی شد و تجار از اینکه دولت حامی آنها نیست، گلایههای متعددی داشتند. مخدوش شدن روابط فعالان اقتصادی با تجار کشورهای همسایه، باعث شد که بازار برخی از محصولات از دست برود و رقبای کشورمان محصولات خود را روانه بازار کشورهای همسایه کنند.
دستاورد60 میلیارد دلاری
دولت سیزدهم از نیمه دوم سال ۱۴۰۰، مذاکرات خود را با کشورهای همسایه و سایر کشورها آغاز کرد تا تجارت کشور رونق بگیرد. بدین ترتیب در مدت خیلی کوتاه تجار کشورمان توانستند بازارهای از دست رفته خود را پس بگیرند و در بازار هدف صادراتی، عرض اندام کنند. بر این اساس، تجارت ایران با کشورهای همسایه به ۶۰ میلیارد دلار رسید، یعنی بسترهای تجاری برای افزایش صادرات کشور فراهم شد و در صورت نیاز زمینه تأمین مواد اولیه تولید و کالاهای واسطهای از کشورهای همسایه به صورت واردات به وجود آمد. بدین جهت دولت چهاردهم بدون دغدغه میتواند تجارت با کشورهای همسایه را ادامه دهد و بر اعداد صادرات غیرنفتی کشور بیفزاید.
احیای صادرات نفت
از سوی دیگر وزارت نفت دولت سیزدهم صادرات نفت را که در دوره روحانی به کمتر از نیم میلیون بشکه در روز سقوط کرده بود، احیا کرد و به بالای ۱.۵ میلیون بشکه در روز رساند و درآمدهای نفتی کشور را چندبرابر کرد. در نتیجه این رویکرد دولت سیزدهم، تراز تجارت کالای کشور به سطح مطلوب خود بازگشت. در سال ۱۳۹۹ تراز تجارت کالای ایران به ۳.۲ میلیارد دلار سقوط کرد که کمترین رقم از سال ۱۳۷۷ به بعد محسوب میشود.
تحقق روند صعودی
اما در سال ۱۴۰۰ تراز تجارت کالای کشور به ۱۵.۸ میلیارد دلار رسید و در سالهای ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ به ترتیب به ۲۲.۲ و ۲۰.۶ میلیارد دلار افزایش یافت. بر این اساس در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال پایانی دولت روحانی تراز تجارت کالای ایران رشد بیش از ۶ برابری نشان میدهد.
با توجه به موارد مذکور، بهبود تراز تجارت ایران نتیجه موفقیت دولت سیزدهم در افزایش صادرات غیرنفتی با احیای روابط اقتصادی با همسایگان و خنثی کردن تحریمهای نفتی با رشد صادرات نفتی بوده است.