توزیع مناسب سوخت در گرمترین روزهای ایران
هماکنون روزانه بیش از ۲۶۵ میلیون لیتر سوخت مایع در کشور توزیع میکند که به گفته جواد اوجی، وزیر نفت، ارزش سالانه آن حدود ۶۷ میلیارد دلار است که این عدد تقریباً ۲ برابر بودجه سالانه کشور در همه بخشها میشود. توسعه زیرساختهای سوخترسانی، نوسازی زیرساختها و روزآمدسازی تجهیزات سامانه هوشمند سوخت، نوسازی ناوگان حملونقل فرآورده، اجرای سیاستهای غیرقیمتی برای مدیریت بهینه مصرف، اجرای طرحهایی برای مقابله با عرضه خارج از شبکه سوخت و توزیع بدون کمترین وقفه از اقدامهای برجسته در دوره ۳۳ماهه فعالیت دولت مردمی به شمار میآیند که وزارت نفت آن را در کنار عملیات شبانهروزی و بیوقفه توزیع سوخت زمینی، هوایی و دریایی کشور اجرا کرده است.
گزارشها نشان میدهد که در سالهای ۱۴۰۰، ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ بهترتیب ۱۰ میلیارد و ۲۶۰ میلیون لیتر، ۱۰ میلیون و ۴۰۰ هزار لیتر، ۹ میلیارد و ۹۵ میلیون لیتر نفتگاز و ۶ میلیارد و ۶۲۰ میلیون لیتر، ۷ میلیارد و ۸۲۵ میلیون لیتر، ۶ میلیارد و ۳۰۵ میلیون لیتر نفتکوره به نیروگاههای سراسر کشور ارسال شده است.
همچنین طی سالهای ۱۴۰۰، ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ بهترتیب و روزانه ۸۶ میلیون و ۹۰۰ هزار لیتر، ۱۰۴ میلیون و ۷۰۰ هزار لیتر و ۱۱۵ میلیون و ۶۰۰ هزار لیتر بنزین و ۱۰۶ میلیون و ۳۰۰ هزار لیتر و ۱۱۲ میلیون و ۲۰۰ هزار لیتر و ۱۱۳ میلیون و ۷۰۰ هزار لیتر نفتگاز بهطور میانگین (نیروگاهی و غیرنیروگاهی) توزیع شده است.
واقعیت این است که وزارت نفت افزون بر تأمین پایدار سوخت نیروگاهها در روزهای اوج مصرف برق و گرمای بیسابقه تابستان امسال، با وجود جهش مصرف بنزین و رسیدن رقم مصرف به ۱۴۷ میلیون لیتر در روز پیش از تاسوعای حسینی (۲۴ تیر) سوخت جایگاههای سراسر کشور را نیز تأمین و توزیع کرده است.
شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی ایران هماکنون روزانه بیش از ۲۶۵ میلیون لیتر سوخت مایع در کشور توزیع میکند که به گفته جواد اوجی، وزیر نفت، ارزش سالانه آن حدود ۶۷ میلیارد دلار است که این عدد تقریباً ۲ برابر بودجه سالانه کشور در همه بخشها میشود.
این موضوع در شرایطی است که کشور با جهش مصرف سوخت روبهروست و آمارهای شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی ایران نشان میدهد توزیع بنزین در روز پیش از تاسوعای حسینی به حدود ۱۴۷ میلیون لیتر رسیده است.
در واقع، وزارت نفت افزون بر تأمین مشقتبار سوخت موردنیاز همه بخشها ازجمله صنایع، حملونقل و... در عملیاتی شبانهروزی و بسیار فشرده، روزانه هزینه هنگفتی را صرف زنجیره تولید فرآورده از حفاری و تولید نفت گرفته تا پالایش و توزیع میکند و افزون بر آن، بخش قابل توجهی از این سوخت تولیدی بهدلیل مصرف بالای خودروها و قاچاق سوخت هدر میرود.
وزارت نفت در اوضاعی که از سوی شرکتهای ملی گاز و پخش فرآوردههای نفتی، سوخت موردنیاز در بخش حملونقل و نیروگاهی را در روند افزایش بیسابقه مصرف برق در گرمای طاقتفرسای تابستان امسال، بدون کمترین وقفه و کمبودی تأمین کرده، در عین حال پاسخگوی توزیع سوخت در سفرهای ایام پایانی تابستان و سوخترسانی به زائران اربعین خواهد بود.
جلیل سالاری، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی نیز از طرفی معتقد است مصرف غیراستاندارد سوخت خودروها در بخش بنزین تا روزانه ۴۰ میلیون لیتر و در بخش دیزلی تا روزانه ۶۰ میلیون لیتر هدررفت سوخت را بر پیکر صنایع پالایشی کشور تحمیل میکند.
وی همچنین بهتازگی گفته است تغییر ساعات کاری موجب افزایش ۱۱درصدی مصرف بنزین در شهر تهران و افزایش ۶درصدی مصرف بنزین در کل کشور شده که این موضوع هم تحمیل بار اضافی بر صنایع پالایشی، آن هم در شرایط مصرف بالای برق و لزوم تأمین سوخت نیروگاهی را بهدنبال داشته است.
در همین حال، صولت مرتضوی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی و محرابیان، وزیر نیرو از همراهی و همکاری وزارت نفت در مدیریت تأمین برق در شرایط اوج مصرف قدردانی کردند.
با روی کار آمدن دولت سیزدهم، وزارت نفت اقدامهای مؤثری را در زمینه تأمین پایدار سوخت انجام داده است که افزایش ۱۳درصدی ظرفیت پالایشی، افزایش ۱۹.۶درصدی تولید بنزین، افزایش روزانه ۵۰ میلیون مترمکعبی ظرفیت فرآورش گاز، افزایش یکهزار کیلومتری خطوط لوله انتقال نفت و فرآورده، تکمیل طرحهای افزایش ظرفیت پالایشی و افزایش کیفی محصولات پالایشگاههای نفت، افزایش ۸.۳درصدی تولید گازوئیل و افزایش ۱۸درصدی انتقال نفت خام و فرآوردههای نفتی ازجمله دستاوردهای دوره ۳۳ماهه فعالیت دولت بوده است.
در دولت سیزدهم با افزایش خوراک نفت خام و میعانات گازی پالایشگاهها، ظرفیت پالایشی کشور با افزایش ۱۳درصدی از روزانه ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار بشکه به روزانه ۲ میلیون و ۳۷۰ هزار بشکه رسیده است.
در طول این مدت همچنین با تکمیل طرحهای افزایش ظرفیت پالایشی و افزایش کیفی محصولات پالایشگاههای نفت ازجمله تکمیل و بهرهبرداری از فاز دوم توسعه پالایشگاه آبادان به ظرفیت ۲۱۰ هزار بشکه در روز به ارزش یکمیلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار، تکمیل و بهرهبرداری واحد تصفیه نفتگاز، یوتیلیتی، آفسایت و مخازن پالایشگاه اصفهان (فاز اول) با کیفیت یورو ۵ به میزان ۱۶ میلیون لیتر در روز به ارزش ۸۰۰ میلیون دلار، تکمیل و بهرهبرداری از واحد تصفیه هیدروژنی نفتگاز پالایشگاه تبریز و سه طرح کیفیسازی به ارزش ۱۰۰ میلیون دلار، انجام تعمیرات اساسی و تکمیل ظرفیت عملیاتی پالایشگاه ۱۴۰ هزار بشکهای الپالیتو به ارزش ۱۱۰ میلیون یورو و صدور خدمات فنی - مهندسی به پالایشگاههای فراسرزمینی با فروش ۳ میلیون قلم کالای ایرانی، تکمیل طرح احداث پالایشگاه میعانات گازی آدیش جنوبی به ظرفیت ۶۰ هزار بشکه در روز به ارزش بیش از ۵۰۰ میلیون دلار، تولید روزانه بنزین کشور بیش از ۲۰ میلیون لیتر و تولید روزانه نفتگاز یورو ۵ بیش از ۱۸ میلیون لیتر افزایش یافته است.
حجم انتقال نفت خام و فرآوردههای نفتی نیز با خطوط لوله در پی استقرار دولت سیزدهم از روزانه ۳۴۸ میلیون لیتر به روزانه ۳۷۷ میلیون لیتر (در پایان سال ۱۴۰۲) رسیده است.
دولت سیزدهم همچنین در طول دوره نزدیک به سه سال فعالیت خود، بیش از یک هزار کیلومتر خط لوله در قالب چهار پروژه مختلف آماده بهرهبرداری کرده که با راهاندازی این خطوط که درمجموع با سرمایهگذاری یکمیلیارد و ۲۰۰ میلیون دلاری به سرانجام رسیده، ۶۶۵ هزار بشکه به ظرفیت انتقال خطوط لوله افزوده شده است.
آمارها همچنین نشان میدهد با تکمیل بعضی طرحهای بهینهسازی و اجرای طرحهای افزایش ظرفیت پالایشی در پالایشگاههای کشور، میانگین تولید بنزین موتور ۱۹.۶درصد و تولید نفتگاز ۸.۳درصد رشد یافته است.
وزارت نفت اما با افزایش جهشی و خیرهکننده مصرف سوخت کشور پس از مهار شیوع ویروس کرونا و پس از آن ناترازی بین تولید و مصرف روزافزون خودروها، تاکنون توانسته است با تلاش و همت شبانهروزی متخصصان، کارکنان و مدیران، جایگاهداران و رانندگان نفتکش در زنجیره توزیع سوخت از پالایشگاهها، انبارها تا جایگاههای عرضه سوخت، توزیع سوخت را مدیریت کند و اجازه ندهد جریان سوخترسانی در کشور حتی برای لحظهای متوقف شود.