گام بزرگ ایران برای تبدیل شدن به هاب گازی منطقه
اوایل تیر ماه در گیرودار فضای انتخاباتی خبری در رسانه‌ها منتشر شد که نشان می‌داد ایران گام بزرگی را در تبدیل شدن به هاب گازی برداشته است.
این اقدام در آخرین روزهای دولت سیزدهم توسط جواد اوجی برداشته شد؛ به طوریکه قرارداد واردات گاز از روسیه به طور رسمی امضا شد.
این اقدام در حالی صورت گرفت که ترکیه انتظار داشت تا خط اصلی ترانزیت گاز به اروپا و کشورهای منطقه شود ولی دیپلماسی فعال در وزارت نفت دولت شهید رئیسی این افتخار را برای ایران به ثبت رساند.
جواد اوجی وزیر نفت دولت سیزدهم که مانند یک ژنرال نفتی در دولت شهید ریسی فعالیت کرد و اقدامات مثمر‌ثمری را نیز به بار نشاند، اعلام کرده با مذاکراتی که در سه ماه گذشته با شرکت گس‌پروم روسیه انجام شده تفاهمنامه انتقال گاز روسیه به ایران نهایی و به امضا رسید و با این کار ایران تبدیل به هاب گازی منطقه شد.
وزیر نفت با بیان اینکه ایران و روسیه دارای بیش از ۶۰ درصد ذخایر گازی دنیا هستند و این اقدام بزرگی بود که محقق شد، تصریح کرد: بی‌شک این مسأله در بحث موازنه انرژی در منطقه تحولات خوبی را رقم خواهد زد، ضمن اینکه ایران با زیرساخت‌ها و خطوط انتقال گاز سراسری که دارد، به‌طور کامل آماده دریافت این مقدار گاز خواهد بود.
اوجی با تأکید بر اینکه چهارچوب اصلی موضوع انتقال گاز از روسیه که مدت زیادی بود ازسوی کارشناسان بررسی شده بود و خواسته رئیس جمهور شهید نیز بود، گفت: در مدت کوتاهی این آمادگی وجود دارد که این تفاهمنامه تبدیل به قرارداد شود و یک اتفاق بزرگ هم برای ایران و هم برای دولتمردان روسیه رقم بخورد.
این توافقنامه گام بعدی توافق پارسال بین شرکت ملی نفت ایران و شرکت گازپروم روسیه است که نشان از حرکت توافق‌ها به‌سمت عملیاتی شدن دارد.
با این توافق سهم تجارت ایران جهش می‌یابد و سبب تغییر موازنه‌ها بین‌المللی می‌شود و به بیانی دیگر توافق گازی ایران و روسیه به مثابه انقلابی در عرصه انرژی و صنعتی منطقه عمل خواهد کرد.
توافق بین دو دارنده بزرگ ذخایر گازی جهان با در اختیار داشتن حدود ۶۰ درصد از ذخایر این سوخت پاک مبتنی بر منافع دوجانبه و در چهارچوب‌های بین‌المللی انجام شده است و به‌زودی وارد مرحله قرارداد و اجرا خواهد شد.
محسن صالحی‌راد کارشناس صنعت نفت در خصوص امضای این توافقنامه به خبرنگار مهر گفت: این اقدام راهبردی می‌تواند منجربه کاهش ناترازی گاز شود زیرا فعالیت صنعت نفت در دولت شهید رئیسی کاملاً فعالانه با موضوعات برخورد کرد و اقداماتی را انجام داد تا هم در تولید نفت و گاز وهم ذخیره‌سازی و صادرات مواد هیدروکربوری جهش داشتیم.
این کارشناس انرژی تصریح کرد: این اقدام که با دیپلماسی فعال انرژی دردولت شهید رئیسی رقم خورد، می‌تواند گره‌های بسیاری را از بخش‌های مختلف صنعت ایران باز کند و عملاً دیگر شاهد کمبود خوراک گاز در داخل کشور نباشیم و می‌تواند حجم صادرات گاز را که طبق برنامه هفتم توسعه باید جهش یابد، محقق کند.
در آذرماه، حبیب‌الله ظفریان کارشناس انرژی، گفت: رویکردی که ایران در حوزه انرژی باید اتخاذ کند که در بند ۱۰ سیاست‌های کلی برنامه هفتم نیز به آن اشاره شده وهم درماده ۴۴ بند (ت) مصوب مجلس که در روزهای آتی ابلاغ می‌شود، تبدیل شدن ایران به هاب انرژی منطقه است.
وی ادامه داد: با توجه به موقعیت جغرافیایی واستراتژیک ایران و هم با توجه به اینکه برخی از کشورهای همسایه مازاد انرژی دارند و برخی تقاضای انرژی دارند، امری شدنی است و هم به لحاظ سیاسی و اقتصادی منافع دارد. به طوری که وابستگی متقابل برای کشورهای همسایه ایجاد می‌کند و به لحاظ سیاسی قدرت ایران افزایش پیدا می‌کند و به لحاظ اقتصادی با خرید و فروش انرژی و در مراحل بعد سوآپ انرژی امکان اینکه ایران سود اقتصادی از این محل دریافت کند، وجود دارد.
این کارشناس انرژی خاطر نشان کرد: اگر به گزینه‌های ایران برای تبدیل شدن به هاب انرژی نگاه کنیم مهم‌ترین آن مقوله گاز است که تجارت گاز و خرید آن از کشورهایی که مازاد دارند و فروش و صادرات آن به کشورهای متقاضی حائز اهمیت است.
به گفته این کارشناس انرژی، در کنار تجارت گاز، تجارت برق و فرآورده‌های نفتی از جمله گازوئیل و بنزین از شمال به جنوب برای تبدیل شدن به هاب انرژی حائز اهمیت است.
ظفریان یادآور شد: برای اینکه مسأله هاب انرژی با محور تجارت گاز محقق شود، لازم داریم که گاز را از کشورهایی که مازاد دارند خریداری کنیم که مهم‌ترین گزینه‌هایی که می‌توان از آنها گاز خریداری کرد، ترکمنستان و روسیه هستند.
این کارشناس انرژی ادامه داد: روسیه برای فروش گاز مازادی که دارد، مجبور است برای آن بازاریابی کند که یکی از مهم‌ترین بازارهای آن جنوب آسیا است که از مسیر ایران می‌گذرد، به همین دلیل روسیه به این سمت خواهد آمد.
این کارشناس انرژی یادآور شد: اگر بتوانیم توافقی راهبردی با روسیه داشته باشیم که گاز را خریداری کنیم و فقط صادر کنیم و به مصرف داخلی نرسانیم، گام بزرگی برای تبدیل شدن به هاب انرژی است و در بازار گاز، ایران به بازیگری جدی تبدیل خواهد شد.