سفته بازان از ثبات بازار خودرو شاکی هستند
تداوم ریزش قیمت خودرو در بازار
قیمت خودرو از روزی که اعلام شد واردات خودروهای کارکرده برای افراد حقیقی و حقوقی آزاد است، ریزش کرد. البته سفته بازان، تلاش کردند که قیمت خودروها کاهشی نشود و از همین رو در فضای مجازی و سایر کانال‌های ارتباطی با مردم، تلاش کردند که طرح حمایتی دولت سیزدهم را زیر سؤال ببرند و تأکید کنند که این طرح شدنی نیست.
اما مردم واکنش درست را نسبت به بازار نشان دادند. بهترین واکنش عقب‌نشینی از خرید خودرو بود. بازار خودرو با آنکه در رکود است و فعالان بازار از کاهش خرید و فروش خودرو صحبت می‌کنند، اما عقب‌نشینی مضاعف مردم از بازار سبب شد که قیمت با شیب تندی کاهشی شود.
افت قیمت در مورد سه دسته خودروهای تولید داخل، مونتاژ و وارداتی اتفاق افتاد. در مورد خودروهای داخلی کاهش قیمت از 3 میلیون تومان تا 20 میلیون تومان، خودروهای مونتاژی از 10 میلیون تومان تا 95 میلیون تومان و وارداتی از 12 میلیون تومان تا 80 میلیون تومان بوده است. پیش‌بینی‌ها حکایت از آن دارد که این افت قیمت برای روزهای آینده هم ادامه داشته باشد.
فعالان بازار علت اصلی کاهش قیمت خودرو را در واردات خودروهای کارکرده برای افراد حقیقی و حقوقی دانستند و تأکید کردند که اگر قرار بود تنها شرکت‌ها مجوز واردات این‌گونه خودروها را داشته باشند، قیمت‌ها کاهشی نمی‌شد اما موافقت با واردات خودرو از سوی مردم عادی سبب شد که قیمت‌ها تحت‌الشعاع قرار گیرد.
به هر ترتیب خریداران واقعی خودرو ترجیح می‌دهند که خودروی کارکرده خارجی خریداری کنند تا خودروی صفر کیلومتر داخلی که مشکلات متعدد فنی و کیفی دارد.
تأثیرگذاری ثبات نرخ دلار
رضا فراهانی از فعالان بازار خودرو اعتقاد دارد که اگر واردات خودروهای کارکرده اتفاق بیفتد، ریزش قیمت خودروها شدت بیشتری خواهد یافت و حتی این احتمال وجود دارد که قیمت‌ها در بازار از قیمت کارخانه‌ای کمتر شود. این موضوع خبر خیلی بدی برای خودروسازان داخلی است. خودروسازان داخلی با واردات خودرو بشدت موافق بودند چرا که هم خود واردکننده خودرو شدند و هم اینکه قیمت‌های بالای خودرو، از تعداد مشتریان آنها نمی‌کاست. اما واردات خودروهای کارکرده شرایط را به طور کل تغییر می‌دهد. در چنین شرایطی خودروسازان و مونتاژکاران رقبای سرسختی خواهند داشت.
او ادامه داد: استقبال مردم از واردات خودروهای کارکرده بی‌نظیر بود و معتقدم این تصمیم دولت سیزدهم، بر بازار خودرو اثر جدی می‌گذارد. در حال حاضر خبر آزادسازی واردات خودروهای کارکرده توسط افراد حقیقی و حقوقی بیش از 60 میلیون تومان از قیمت‌ها کاست، اگر واردات صورت گیرد، این ریزش قیمت بسیار بیشتر خواهد شد و در نهایت خودروسازان و مونتاژکاران مجبور می‌شوند وعده‌های خود را عملیاتی کنند. سال‌های متمادی است که خودروسازان حرف از کیفیت می‌زنند اما در عمل هیچ رشد کیفیتی را شاهد نیستیم. مونتاژکاران هم فقط واردکننده خودروهای چینی شدند و عملاً دست مردم برای خرید خودروهای کیفی و مناسب کوتاه است.
این فعال بازار خودرو گفت: یکی از موضوعاتی که بشدت بر بازار خودرو اثر گذاشته و کمتر توجهی به آن می‌شود، نرخ دلار است. هر گونه تحرک دلار به سرعت باعث افزایش قیمت خودروهای داخلی، مونتاژی و وارداتی می‌شود. لذا موفقیت بانک مرکزی در کنترل دلار و جلوگیری از نوسان آن سبب شده که بازار خودرو روزهای آرامی را سپری کند. از این‌رو باید تأکید کرد که اگر شرایط موجود ادامه پیدا کند، خودرو از کالای سرمایه‌ای خارج و مانند سایر کشورها، مصرفی می‌شود.
الزام رقابت برای خودروسازان
خبر واردات خودروهای کارکرده به مذاق سفته بازان و به خصوص آنهایی که از اختلاف قیمت کارخانه و بازار سود می‌بردند، خوش نیامد. این افراد طی چند روز اخیر تلاش‌های متناوبی کردند که این طرح را غیرقابل اجرا جلوه دهند و همچنین دولت را زیرسؤال ببرند که چرا چنین موضوعی تصویب شده و همچنین اذعان داشتند که شأن مردم ایران بالاتر از آن است که سیاستگذار بخواهد مجوز واردات خودروهای کارکرده را بدهد. اما واقعیت آن است که مردم از این تصمیم دولت سیزدهم بسیار خوشحال و خرسند شدند.
بیش از 5 سال مرزهای کشور به روی واردات خودرو بسته شد و خودروسازان هر گونه که خواستند با مردم رفتار کردند. قیمت خودروهای داخلی را گران کردند، در تحویل خودرو تأخیر چندماهه داشتند، به مردم پاسخگو نبودند، سطح خدمات پس از فروش‌شان تنزل یافت و روز به روز از کیفیت محصولات خود کاستند. حال در موقعیت جدید، خودروسازان چاره‌ای جز رقابت نخواهند داشت.
تلاش برای تعادل عرضه و تقاضا
مبحث دیگر اینکه ایران در شدیدترین شرایطی تحریمی به سر می‌برد لذا نمی‌توان به این دل بست که خودروسازان جهانی به کشورمان بازمی‌گردند لذا تا حذف تحریم‌ها و بهبود شرایط و همچنین ایجاد رقابت ضرورت دارد که واردات خودرو با شرایط مناسب اتفاق بیفتد. لذا دولت سیزدهم برای آنکه بتواند به تمام اقشار جامعه پاسخگو باشد و بازار از دست سفته‌بازان خارج شود با واردات خودروهای صفر کیلومتر و کارکرده موافقت کرد.
اعطای مجوز برای واردات خودرو در شرایطی است که حتی خبر آزادسازی قیمت‌ها و فاصله گرفتن از قیمت‌گذاری دستوری هم نتوانسته بر قیمت خودروها اثر بگذارد و باعث رشد قیمت شود.
آنطور که عباس علی آبادی، وزیر صمت گفته است: ما در تلاش هستیم که قیمت‌گذاری را برداریم و مردم بتوانند بین خودروهای خارجی و داخلی انتخاب کنند. من موافق دخالت در بازار نیستم زیرا دخالت ما در بازار ممکن است از یک جهت به ضرر مردم تمام شود. باید رقابت ایجاد کرد، ما در حال تلاش هستیم که عرضه و تقاضا را به سطحی برسانیم که دیگر نیازی به قیمت‌گذاری نباشد.
کاهش قیمت در کف بازار
آنطور که گزارش‌ها نشان می‌دهد، طی ۲۴ ساعت گذشته پراید ۱۵۱ SE مدل ۱۴۰۳ در بازار خودرو به قیمت ۳۳۵ میلیون تومان و پراید ۱۵۱ SE مدل ۱۴۰۲ به قیمت ۳۲۰ میلیون تومان به فروش رسیده است.
در این میان، قیمت پژو ۲۰۶ تیپ ۳ پانوراما مدل ۱۴۰۲ در بازار ۶۴۰ میلیون تومان قیمت خورده است. پژو ۲۰۷ دنده‌ای مدل ۱۴۰۳ بیش از ۵ میلیون تومان ریزش کرد و ۷۵۵ میلیون تومان به فروش رفت. این در حالی است که پژو ۲۰۷ پانوراما اتوماتیک TU۵P مدل ۱۴۰۳ در حدود ۵ میلیون تومان ارزان شد و ۹۸۰ میلیون تومان به فروش رفت. پژو ۲۰۷ تیپ ۵ مدل ۱۴۰۲ نیز ۶۵۵ میلیون تومان قیمت پیدا کرد. پژوپارس ELX-TU۵ مدل ۱۴۰۲ به قیمت ۷۹۰ میلیون تومان رسید. پژوپارس LX مدل ۱۴۰۲ هم ۸۳۵ میلیون تومان قیمت پیدا کرد.
بنا به این گزارش، تارا اتوماتیک V۲ مدل ۱۴۰۳ در بازار با کاهش ۱۰ میلیون تومانی به قیمت ۹۱۰ میلیون تومان و تارا دنده‌ای V۱ مدل ۱۴۰۳ نیز ۷۶۰ میلیون تومان قیمت خورده است.
گزارش‌ها از بازار خودرو نشان می‌دهد در طول ۲۴ ساعت گذشته دناپلاس اتوماتیک توربو آپشنال مدل ۱۴۰۳ در حدود ۵ میلیون تومان ارزان شد و ۹۷۵ میلیون تومان قیمت خورد. دناپلاس اتوماتیک توربو آپشنال مدل ۱۴۰۲ هم ۱۰ میلیون تومان ارزان شد و ۹۳۰ میلیون تومان قیمت خورده است.راناپلاس مدل ۱۴۰۳ نیز ۶۱۰ میلیون تومان قیمت پیدا کرد. راناپلاس مدل ۱۴۰۲ در بازار با کاهش ۵ میلیون تومانی، ۵۷۰ میلیون تومان به فروش رفت. همچنین ساینا S دنده‌ای دوگانه‌سوز مدل ۱۴۰۳ در بازار در حدود ۴۳۰ میلیون تومان قیمت خورده است. سمند سورن پلاس EF۷ دوگانه‌سوز مدل ۱۴۰۳ در بازار ۵ میلیون تومان ارزان و ۷۶۵ میلیون تومان فروخته شد. شاهین G اتومات CVT مدل ۱۴۰۳ هم ۸۰۵ میلیون تومان قیمت پیدا کرد. همچنین کوییک GX L دنده‌ای مدل ۱۴۰۳ به قیمت ۴۲۰ میلیون تومان به فروش رفت. کوییک اتوماتیک با افت چهار میلیون تومانی به قیمت ۵۵۳ میلیون تومان به فروش رسید.
محصولات مونتاژی هم تعادل قیمتی خود را از دست داده و با روند نزولی همانند روزهای گذشته به کار خود ادامه دادند. X۲۲ پرو دستی یکی از ارزان‌ترین خودروهای چینی از ابتدای هفته ۱۷ میلیون تومان کاهش داشته و روز گذشته با افت ۱۱ میلیون تومانی به قیمت ۹۲۶ میلیون تومان در بازار به فروش رسید.
جک S۵ با افت چشمگیر ۶۴ میلیون تومانی به قیمت یک میلیارد و ۵۵۰ میلیون تومان در بازار معامله شد. پیکاپ G۹ از دیگر محصولات این شرکت با افت شدید ۸۰ میلیون تومانی نسبت به روز گذشته به قیمت سه میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان رسید. هونگچی E-QM۵ با روند نزولی خود از ابتدای هفته جاری با افت ۹۵ میلیون تومانی به قیمت دو میلیارد و ۸۹۵ میلیون تومان رسیده است. لاماری ایما و لاماری هیبرید از دسته محصولات مونتاژی هر دو با ریزش ۳۰ میلیون تومانی به ترتیب به قیمت دو میلیارد و ۹۰ میلیون تومان و دو میلیارد و ۳۶۰ میلیون تومان در بازار مورد معامله قرار گرفتند.
بــــرش
در انتظار سیاست‌های دولت جدید
خیلی از کارشناسان حوزه صنعت و بازار خودرو، با قیمت‌گذاری خودرو مخالف هستند و اعتقاد دارند که این امر بشدت به تولید صدمه وارد می‌کند. دولت سیزدهم نیز بر این امر اعتقاد داشت که قیمت‌گذاری دستوری خودرو نمی‌تواند کارساز باشد و جلوی رشد قیمت‌ها را بگیرد ولی از آنجا که دولت سیزدهم صنعت خودرو را در بحرانی‌ترین شرایط تحویل گرفت و تولید خودروی کشور به کمترین حد خود رسیده بود، با هدف حمایت از مردم، چاره‌ای جز ادامه قیمت‌گذاری دولتی نبود. اما اکنون با افزایش تولید، واردات خودرو و کنترل تقاضای خرید با توجه به پیش فروش و فروش فوق‌العاده خودروسازان و همچنین ثبات نسبی نرخ ارز، سیاستگذار می‌تواند به سمت آزادسازی قیمت‌ها برود. این اتفاق همان چیزی است که شهید ابراهیم رئیسی بر آن تأکید داشت. گزارش‌های دیگر حکایت از آن دارد که خریداران و مشتریان بازار امروز خودرو منتظر مشخص شدن سیاست‌های دولت جدید در قبال صنعت خودرو هستند و همین امر باعث کاهش معاملات در بازار شده است.