در حافظه موقت ذخیره شد...
اهمیت سیاسی-اقتصادی خط‌آهن ایران - عراق
مهرداد بذرپاش وزیر راه و شهرسازی در این مراسم اعلام کرد که پس از ۴۰ سال از تصمیم به احداث راه‌آهن شلمچه - بصره که به دلایل متعدد محقق نمی‌شد، امروز این پروژه کلنگ‌زنی شد. خط‌آهن ۳۲ کیلومتری شلمچه - بصره سال‌هاست که عمدتاً به دلیل مشکلاتی که در خاک عراق وجود دارد به تعویق افتاده است. در دولت قبل هم یک‌بار از سوی وزیر اسبق راه و شهرسازی با حضور استاندار بصره در این شهر کلنگ‌زنی شد اما در تمام سال‌های گذشته به دلیل مشکلاتی که عمدتاً از سوی دولت عراق ایجاد می‌شد اجرای این طرح به تعویق افتاده بود حتی در دولت سیزدهم نیز علی‌رغم تلاش چندباره وزیر سابق راه و شهرسازی مرحوم رستم قاسمی و وزیر فعلی راه و سفرهای متعددی که به میان تهران و بغداد برای ساخت این پروژه انجام شد علی‌رغم توافقاتی که دو کشور در سال گذشته به دست آورده بودند اما باز هم به تعویق افتاده بود تا اینکه روز گذشته برای بار دوم کلنگ احداث راه‌آهن شلمچه بصره و با حضور مقامات ارشد دو کشور در شلمچه به زمین زده شد. یکی از مهم‌ترین مزایای ساخت راه‌آهن شلمچه - بصره علاوه بر اتصال خط‌آهن ایران به عراق امکان اتصال راه‌آهن کشورمان به سوریه از طریق خاک عراق نیز فراهم شده است که تا بندر لاذقیه سوریه می‌رود. در صورتی که این اتفاق رخ دهد برای نخستین‌بار ایران به مدیترانه از طریق خط‌آهن متصل خواهد شد در کنار آن امکان سفر ریلی زائران عتبات عالیات با قطار مسافری فراهم خواهد شد.
حتی در سال ۱۳۹۶ نیز در بودجه عمرانی آن سال ۴۰۰ میلیارد تومان هزینه احداث پل راه‌آهن شلمچه - بصره روی اروند درج شد سال ۹۷ هم رئیس جمهور وقت اعلام کرد ایران هزینه ساخت پل این خط‌آهن روی رودخانه اروند را متقبل می‌شود و سهم دولت عراق را نیز خواهد پرداخت اما هیچ‌گاه این اتفاق رخ نداد. حتی بنیاد مستضعفان که توانست موضوع ساخت آزادراه تهران شمال را پس از بیش از ۳۰ سال از بن‌بست خارج کرده و بعد از سال‌ها آن را احداث کند به موضوع ساخت خط‌آهن شلمچه - بصره ورود کرد قرار شد سرمایه‌گذار ساخت کل ۳۲ کیلومتر خط‌آهن میان شلمچه تا بصره شود اما به دلیل موانع عراقی‌ها روی فرایند اداری اجرای این پروژه بنیاد مستضعفان نیز موفق به تکمیل آن نشد.
الکاظمی نخست‌وزیر سابق عراق در آبان ماه ۱۴۰۰ طی سفری که به تهران داشت یکی از محورهای مذاکرات مقامات ارشد کشور تکمیل خط‌آهن ۳۲ کیلومتری شلمچه بصره بود حتی در آن سفر اعلام شد مذاکرات سه‌جانبه‌ای میان تهران بغداد و دمشق برای اتصال این خط‌آهن به بنادر لاذقیه و ترتوس سوریه انجام شده است. یکی از انتقاداتی که به روابط اقتصادی ایران سوریه وارد است این است که علی‌رغم آنکه ترکیه یکی از حامیان تروریست‌ها در سوریه بود اما در دوره پسا‌القاعده این ترک‌ها بودند که توانستند ۱۳ برابر محصولات ایرانی به سوریه صادرات داشته باشند ترک‌ها در سال ۲۰۱۸ با ۱/۲ میلیارد دلار صادرات نخستین کشور صادر کننده کالا به سوریه بودند.
برخی کارشناسان علت تعویق چندباره ساخت راه‌آهن شلمچه - بصره را فشارهای مستقیم و غیرمستقیم امریکا به بغداد برای عدم شکل‌گیری این مسیر عنوان می‌کنند همچنین زمزمه‌هایی درخصوص موانع لایروبی اروند برای احداث پل خط ریلی شلمچه - بصره به گوش می‌رسد.
با توجه به فعالیت رقبای کشورمان در توسعه مسیرهای ترانزیتی احداث مسیرهای جدید در کشورهای همسایه ساخت راه‌آهن شلمچه - بصره یکی از مهم‌ترین محورهای توسعه ترانزیتی اعم از شمال جنوب و شرق به غرب محسوب می‌شود با توجه به اینکه عراق یکی از مشتری‌هان اصلی روسیه و کشورهای آسیای میانه درخصوص گندم و دیگر کالاهای اساسی است ساخت این راه‌آهن می‌تواند ایران را به مسیر ترانزیتی انتقال کالا میان عراق با کشورهای حوزه قفقاز آسیای میانه و روسیه تبدیل کند. اگرچه در دولت گذشته وظیفه ساخت راه‌آهن شلمچه - بصره بارها میان شرکت راه‌آهن و شرکت ساخت و توسعه زیرساخت‌های حمل‌و‌نقل دست به دست شد اما نهایتاً این شرکت راه‌آهن بود که مسئولیت احداث خط آهن شلمچه - بصره را برعهده گرفت. سید میعاد صالحی معاون وزیر راه و مدیرعامل شرکت راه‌آهن که در دو سال اخیر بارها سفرهایی به بغداد و بصره برای مذاکره با همتای عراقی خود جهت احداث این مسیر انجام داده است امروز از اجرای این پروژه طی یک سال و نیم الی دو سال آینده خبر داده است. به گفته معاون وزیر راه هیأت فنی سیاسی و نظامی ایران و عراق همراه با مسئولان راه‌آهن دو کشور نقشه‌های مصوب برای ساخت این پروژه را تبادل کرده و سکوی مسافری شلمچه را نقطه آغاز اجرای این پروژه تا استان بصره عنوان کرده است.
آنگونه که مدیرعامل شرکت راه‌آهن می‌گوید یکی از ویژگی‌های این پروژه احداث دهانه بازشو روی پل اروند است که جهت تردد شناورها از این رودخانه در نظر گرفته خواهد شد.