تلاشی بزرگ برای پایداری و ایمنی انتقال انرژی
انتقال فرآورده‌های نفتی در مناطق مختلف کشور، همواره موضوعی حائز اهمیت و دغدغه آفرین بوده است؛ موضوعی که از سویی با تأمین انرژی مورد نیاز بخش‌های مختلف صنعتی و عمومی مرتبط بوده و هرگونه اهمال یا اخلال در آن باعث از کار افتادن چرخه کار و فعالیت یا حتی زندگی روزمره مردم می‌شود؛ و از سوی دیگر حساسیت نقل و انتقال این فرآورده‌ها و خطرات ناشی از آن، ارتباط مستقیم با مسائل زیست محیطی دارد.
همچنین هزینه‌های انتقال بخصوص با تردد نفتکش‌های جاده‌پیما نکته‌ای است که از منظر اقتصادی اهمیت بسیار دارد.
هر ساله حجم زیادی از سوخت به مصرف همین ناوگان حمل و نقل جاده‌ای می‌رسد و این به غیر از مخاطرات جاده‌ای، ایمنی حمل ونقل، واژگونی و حوادث جاده‌ای و کیفیت جاده‌ها است.
مجموعه این نکات باعث شده که چه در دید ملی و چه مدیریت منطقه‌ای، چگونگی این شیوه نقل و انتقالات و افزایش ظرفیت انتقال با روش‌های مطمئن‌تر و به صرفه‌تر برای تأمین قابل اتکای فرآورده‌های نفتی مدنظر قرار گرفته و طرح‌های بزرگ و ارزشمندی دراین خصوص طراحی و به مرحله اجرا درآید.
تازه‌ترین طرح در این خصوص طرح «خط لوله 14 اینچ انتقال فرآورده‌های نفتی تبریز – سلماس – ارومیه» است، طرحی که زمینه انتقال انواع فرآورده‌های نفتی پالایشگاه تبریز به ظرفیت روزانه ۶۵ هزار بشکه را در طول منطقه تبریز، سلماس، خوی و ارومیه فراهم می‌کند و در فازهای بعدی قابلیت افزایش را تا ۱۰۰ هزار بشکه نیز دارد.
در واقع این خط لوله در مسافتی به طول 222 کیلومتر امتداد خواهد داشت و علاوه براینکه اقدامی بزرگ و ارزشمند در توسعه نهضت بهینه‌سازی مصرف انرژی به منظور کاهش مصرف سوخت در فرآیند انتقال و جابه‌جایی نفت خام و فرآورده‌های نفتی است به تأمین مستمر و روزانه سوخت مورد نیاز واحدهای صنعتی، پتروشیمی، پالایشی و کارخانجات مختلف در منطقه منجر خواهد شد.
اکنون ظرفیت انتقال فرآورده‌های نفتی به شهرهای واقع در شمال دریاچه ارومیه دچار افزایش مقبولی خواهد شد.
علاوه بر آن باید به مزیت مهم این طرح اشاره کرد که همانا حذف انتقال جاده‌ای و بالطبع صرفه‌جویی در سوخت و زمان و کاهش خطرات ترافیکی مربوطه است.
با بهره‌برداری از این طرح، تردد روزانه ۷۰۰ دستگاه نفتکش جاده‌پیما نیز در این مسیر، بلاموضوع خواهد شد واز مزایای دیگر آن، پایداری و ایمنی انتقال و کاهش اثرات مخرب زیست محیطی است.
اجرای این طرح دارای حجم فعالیتی گسترده و دارای ابعاد مختلف است.
به‌عنوان نمونه باید به تهیه و نصب سه دستگاه الکتروپمپ در تأسیسات تبریز با قدرت یک مگاوات و همچنین تهیه و احداث 260 کیلومتر کابل فیبر نوری در مسیر خط لوله مذکور اشاره کرد.
مضاف بر آن احداث 24 کیلومتر خط لوله 10 اینچ انشعاب خوی، احداث پایانه برقی خوی در جوار انبار نفت موجود، احداث پایانه برقی 8 اینچ خط لوله قدیم میاندوآب/ارومیه، احداث 36 کیلومتر جاده سرویس در مسیر خط لوله به صورت مخلوط‌ریزی و بسترسازی، احداث دو واحد ایستگاه رادیویی در مسیر خط لوله تبریز/ارومیه، احداث تأسیسات میان‌مسیری انشعاب خط لوله 10 اینچ خوی ونصب تأسیسات اندازه‌گیری مربوطه در پایانه ارومیه نیز فقط بخشی از عملیات مهندسی و فنی برای این پروژه بوده است.
بدین واسطه احجام ارزشمندی از حیث کار اجرایی و همچنین رونق فعالیت‌های مهندسی و خدماتی و جانبی در این پروژه ایجاد شده است.
طبق گزارش پیمانکار اصلی، بخش‌های فراوانی از انجام کار به نوبه خود به شرکت‌های عمدتاً واقع در همان منطقه واگذار شده است.
نکته قابل توجه دیگر در خصوص این طرح، این است که اعتبار این طرح بابت کلیه فرآیندهای اجرای پروژه شامل مهندسی، تأمین متریال و بخش اجرا و همچنین تملک اراضی مسیر خط لوله و … حدود هزار میلیارد تومان بوده که از محل منابع داخلی تأمین شده است.
پیمانکار اصلی این طرح از جانب وزارت نفت شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت ایران است و شرکت‌های دیگری از بخش خصوصی به عنوان پیمانکاران فرعی و مشاور در این پروژه حضور دارند.