3 اقدام برای تحقق خودکفایی برنج
«ایران اقتصادی» راهکارهای بی‌نیازی کشور از واردات برنج را بررسی می‌کند
سید‌ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور در سفر به استان مازندران بر حمایت از برنجکاران این استان و رفع موانع افزایش تولید تأکید و اعلام کرد که راهکارهای رسیدن به خودکفایی برنج مورد بحث قرار گیرد تا در صورت وجود داشتن زمینه‌های این امر مسئولان وزارت جهاد کشاورزی با برنامه‌ریزی‌های صحیح آن را محقق سازند.
در همین خصوص اما محمد‌علی نیکبخت وزیر جهاد کشاورزی در گزارش خود عدم تأمین اعتبار لازم برای تسطیح و زهکشی شالیزارها، عدم سیاستگذاری دقیق در واردات برنج در سنوات گذشته، نیاز به تأمین بموقع نهاده‌ها و به روزرسانی ابزارآلات و تجهیزات در فرآوری برنج را از جمله موانع پیش‌روی خودکفایی تولید این محصول استراتژیک در کشور برشمرد.
به همین دلیل سید ابراهیم رئیسی در این جلسه پس از شنیدن نظرات و پیشنهادات اعضای جلسه به وزیر جهاد کشاورزی دستور داد تا با محاسبه دقیق و به روزرسانی آمار میزان نیاز کشور به برنج، میزان تولید این محصول در کشور و میزان مورد نیاز برای واردات، زمینه لازم برای اعمال محدودیت هوشمند در واردات برنج را فراهم کند.
همچنین وزیر امور اقتصادی و دارایی و رئیس سازمان برنامه و بودجه از سوی رئیس جمهور مکلف شدند روش‌های تأمین مالی برای تقویت زیرساخت‌های مورد نیاز برنجکاران و اجرای طرح جامع وزارت جهاد کشاورزی را از منابع داخلی و خارجی بررسی و برای جمع‌بندی و تصویب به دولت ارائه کنند.
به همین دلیل برخی از رسانه‌ها با پوشش‌های گسترده و گزارشات و مصاحبه با کارشناسان مختلف تلاش کردند تا خودکفایی برنج را امر نشدنی تلقی کنند، این در حالی است که اولاً امکان خودکفایی برنج در کشورمان وجود دارد و ثانیاً وی صرفاً دستور بررسی راهکارهای رسیدن به خودکفایی برنج را داده است و این امر به معنی این نیست که کشورمان از فردا باید به سمت خودکفایی در تولید این کالای اساسی قدم بردارد.
راهکارهای خودکفایی کشور در تولید برنج
زهکشی شالیزارها در شمال کشور
با زهکشی اراضی کشاورزی در سه استان شمالی کشور(گیلان، گلستان و مازندران) و افزایش یک میلیون تنی تولید می‌توانیم به خودکفایی در زمینه برنج نیز برسیم، به طوری که در کشور سالانه به سه میلیون و 500 تن برنج نیازمندیم که این استان‌ها می‌توانند این نیاز را مرتفع کنند.
از طرف دیگر باید ۱.۵ میلیون هکتار از اراضی کشاورزی زهکشی شود که این امر از سال 1401 با همکاری وزارت جهاد کشاورزی و قرارگاه خاتم در حال انجام است و به نظر می‌رسد با تکمیل آن شاهد افزایش بهره‌وری محصولات کشاورزی و در نهایت رسیدن به خودکفایی باشیم.
اصلاح بذور و روی آوردن به استفاده از بذور پربازده
وزارت جهاد کشاورزی به دنبال آن است تا با روی آوردن به برخی از ارقام یا بذور پربازده برنج از جمله در نمونه‌های ندا، فجر و شیرودی میزان تولید برنج در کشورمان را افزایش دهد.
به همین دلیل می‌توان گفت این امر می‌تواند تا حد زیادی میزان تولید برنج در هکتار را افزایش دهد و زمینه کاهش قیمت این محصول در بازار را نیز فراهم آورد.
توسعه عملیات آبخیزداری و آبخوانداری
دولت سیزدهم یکی از اصلی‌ترین رویکردهای خود برای بهبود تولیدات کشاورزی را توسعه عملیات آبخیزداری و آبخوانداری قرار داده است به طور ی که بد نیست بدانیم در حال حاضر 70 درصد از آب ناشی از بارندگی به صورت تبخیر و آب‌های مرزی از کشور خارج می‌شود و آب مورد نیاز صنعت، کشاورزی و شرب تنها با 30 درصد باقیمانده آب باران تأمین می‌شود.
حال آن که با توسعه عملیات آبخیزداری و آبخوانداری، آب ناشی از بارندگی به زیر زمین و سفره‌های زیرزمینی رفته و دیگر تبخیری صورت نمی‌گیرد. به همین دلیل به راحتی می‌توان از این آب برای توسعه تولیدات کشاورزی حتی در فصول گرم نیز استفاده کرد.
متولی این امر سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری زیر نظر جهاد کشاورزی است که طی سالیان اخیر تلاش‌های زیادی انجام داده است.
بنابراین می‌توان گفت خشکسالی و تغییرات آب‌وهوایی در برخی مناطق کشورمان نمی‌تواند مانع خودکفایی ایران در تولید برنج شود.