تکمیل ۲۸.۵ میلیارد دلار طرح‌های ناتمام نفت‌وگاز در دولت شهید رئیسی
از ابتدای استقرار دولت سیزدهم تاکنون تعداد ۱۳۲ طرح کلان ناتمام به ارزش
۵/۲۸ میلیارد دلار تکمیل و همچنین عملیات اجرایی ۵۰ طرح کلان جدید به ارزش ۴۷.۵ میلیارد دلار آغاز شده است.
از مرداد سال ۱۴۰۰ و با روی کار آمدن دولت سیزدهم موجی از امیدواری نسبت به بهبود شرایط کشور در حوزه‌های مختلف برای بسیاری از مردم شکل گرفت؛ همچنین نوع نگاه و خط مشی شهید آیت‌الله ابراهیم رئیسی نوید عبور از یک دهه رکود اقتصادی و حرکت رو به جلو کشور را می‌داد. مسأله‌ای که بررسی کارنامه دولت مردمی، حکایت از تحقق آن در ۳۳ ماه گذشته دارد.
یکی از حوزه‌های مهمی که در سال‌های دهه ۹۰ بویژه بعد از خروج امریکا از برجام، آسیب‌های زیادی دیده بود، مسأله تولید و صادرات نفت، گاز و فرآورده‌های حاصل از آنها بود. به طوری که صادرات نفت از سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۰ همواره کاهش داشت و در سال ۲۰۲۰ متوسط صادرات روزانه نفت به زیر ۴۰۰ هزار بشکه در روز رسیده بود. از طرفی عدم سرمایه‌گذاری و توقف بسیاری از کلان طرح‌های حوزه نفت و گاز، آسیب‌های وارد شده به تولید و اقتصاد کشور را دوچندان کرده بود.
بر اساس اطلاعات اعلام شده از سوی وزارت نفت، از ابتدای استقرار دولت مردمی تاکنون تعداد ۱۳۲ طرح کلان ناتمام به ارزش ۲۸.۵ میلیارد دلار تکمیل و عملیات اجرایی ۵۰ طرح کلان جدید به ارزش۴۷.۵ میلیارد دلار نیز آغاز شده است.
تکمیل طرح‌های ناتمام حوزه نفت در ۳۳ ماه گذشته، افزایش ۶۳ درصدی تولید نفت خام و ۶ درصدی گاز را به همراه داشته است. همچنین ظرفیت پالایشی نفت خام و میعانات گازی از ۲۱۰۰ میلیون بشکه در روز با افزایشی ۱۳ درصدی به ۲۳۷۰ میلیون بشکه و تولید عملیاتی محصولات پتروشیمی از ۶۰ میلیون تن در سال به ۷۵ میلیون تن در سال رسیده که بیانگر افزایش ۱۶ درصدی است.
از جمله طرح‌های تکمیل شده از ابتدای دولت سیزدهم تا ابتدای خرداد ۱۴۰۳، می‌توان به تکمیل و راه‌اندازی فاز نخست طرح توسعه میادین سپهر و جفیر با سرمایه‌گذاری ۲.۸ میلیارد دلاری، تکمیل و بهره‌برداری ۶۰ حلقه چاه میدان مشترک آزادگان جنوبی با سرمایه‌گذاری ۸۰۰ میلیون دلاری، تکمیل و بهره‌برداری از ۸ طرح نگهداشت و افزایش تولید نفت با سرمایه‌گذاری ۴۰۰ میلیون دلاری اشاره کرد.
روزانه تولید نفت را بیش از ۱۶۰ هزار بشکه در روز افزایش داده است. همچنین انعقاد قراردادهای جدید به‌منظور افزایش ظرفیت تولید نفت خام، نوید تداوم روند روبه‌رشد کنونی را دارد. از جمله قراردادهای مهم منعقد شده در ۳۳ ماه عمر دولت سیزدهم، می‌توان به توسعه میادین نفتی مشترک آزادگان به ارزش ۱۱.۵ میلیارد دلار، توسعه میادین مشترک سهراب به ارزش ۸۴۰ میلیون دلار، توسعه فاز دوم میدان نفتی آذر به ارزش یک میلیارد دلار و توسعه میادین نفتی سومار، سامان، دلاوران و یال شمالی میدان مسجد سلیمان به ارزش ۵۰۰ میلیون دلار اشاره کرد.
بهره‌برداری از این طرح‌ها می‌تواند ظرفیت تولید نفت خام را روزانه ۶۵۰ هزار بشکه افزایش دهد.
علاوه بر تکمیل طرح‌های ناتمام و انعقاد قراردادهای جدید در حوزه نفت، در خصوص تکمیل و عقد قرارداد طرح‌های جدید حوزه گاز نیز اقدامات خوبی انجام شده و با سرمایه‌گذاری بیش از ۲۶ میلیارد دلاری، برای افزایش ظرفیت تولید گاز تا ۲۶۰ میلیون مترمکعب در روز برنامه‌ریزی شده است. همچنین تکمیل طرح‌های توسعه میدان گازی پارس جنوبی با سرمایه‌گذاری ۵.۳ میلیارد دلاری که بیش از ۷۰ درصد گاز کشور را تولید می‌کند، ظرفیت تولید این میدان را ۳۴ میلیون متر مکعب در روز افزایش داده است.
علاوه بر تکمیل و انعقاد قراردادهای جدید تولید و استخراج نفت و گاز در ۳۳ ماه گذشته، در خصوص افزایش تولیدات فرآورده‌های نفتی و محصولات پتروشیمی نیز اقدامات مهمی انجام شده است. ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی از مرداد ۱۴۰۰ تا خردادماه امسال با سرمایه‌گذاری ۳.۵ میلیارد دلاری نزدیک به ۱۰ میلیون تن افزایش داشته است.
دولت شهید آیت‌الله رئیسی در زمینه تکمیل طرح‌های خطوط انتقال سراسری گاز و فرآورده‌های نفتی نیز اقدامات مثبتی انجام داده است. از جمله این طرح‌ها می‌توان به تکمیل و بهره‌برداری بیش از ۱۰۰۰ کیلومتر خط لوله انتقال فرآورده‌های نفتی با ظرفیت انتقال ۶۶۵ هزار بشکه در روز با سرمایه‌گذاری ۱.۲ میلیارد دلار و ۱۸۰۰ کیلومتر خط لوله سراسری انتقال گاز با سرمایه‌گذاری ۱.۵ میلیارد دلار اشاره کرد.
دستاوردهای یاد شده در حوزه نفت، گاز و فرآورده‌های آنها، در شرایطی به دست آمده که تحریم‌های ظالمانه امریکا علیه کشور همچنان پابرجاست؛ اما دولت شهید جمهور، پیشرفت کشور را متوقف به توافق با امریکا و اروپا نکرده و کاهش تنش و عادی‌سازی روابط با کشورهای منطقه در کنار تلاش برای عضویت در پیمان همکاری‌های شانگهای و بریکس، ظرفیت‌های جدید برای پیشرفت کشور فراهم کرده است.
از طرفی دولت سیزدهم، مذاکرات با امریکا و اروپا را متوقف نکرده و سیاست خارجی کشور با رویکردی عزتمندانه جریان دارد. طبیعی است دستیابی نتیجه مطلوب در این مسیر نیز ظرفیت‌های قابل‌توجهی برای کشور خواهد داشت.