«ایران اقتصادی» از توسعه حمل‌ونقل در دولت سیزدهم گزارش می‌دهد
تکمیل کریدور ترانزیتی شمال-جنوب
با توجه به موقعیت استراتژیک ایران در منطقه و عبور کریدورهای شمال-جنوب و شرق به غرب از کشورمان، توسعه و تکمیل کریدورهای آزادراهی به منظور افزایش سهم ایران در بازار ترانزیت کالا و مسافر منطقه ضروری است. کریدور آزادراهی شمال-جنوب مرکز کشور به منظور ارتباط دریای خزر به خلیج‌فارس طراحی شده و در دست اجراست. این کریدور از بندرانزلی آغاز و پس از عبور از شهرهای رشت، قزوین، تهران، اصفهان و شیراز به بوشهر منتهی می‌شود
با توجه به موقعیت استراتژیک ایران در منطقه و عبور کریدورهای شمال-جنوب و شرق به غرب از کشورمان، توسعه و تکمیل کریدورهای آزادراهی به منظور افزایش سهم ایران در بازار ترانزیت کالا و مسافر منطقه ضروری است. کریدور آزادراهی شمال-جنوب مرکز کشور به منظور ارتباط دریای خزر به خلیج‌فارس طراحی و در دست اجراست. این کریدور از بندرانزلی آغاز و پس از عبور از شهرهای رشت، قزوین، تهران، اصفهان و شیراز به بوشهر منتهی می‌شود.
آزادراه شیراز-اصفهان به طول ۳۷۰ کیلومتر بخش مهمی از کریدور آزادراهی است که نقش هدایت ترانزیت را از مرکز کشور به سمت جنوب و بالعکس عهده‌دار است. آزادراه شیراز-اصفهان پس از ۱۰ سال از شروع به کار دولت سیزدهم به بهره‌برداری رسید. این آزادراه استراتژیک را سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور شهید در مهر سال گذشته افتتاح کرد و با شروع فعالیت آن به گفته رضا محمدیان، مجری ساخت آزادراه شیراز-اصفهان، در نوروز امسال با تردد یک میلیون و ۴۰۰ هزار خودرو، فقط یک فوتی تصادف در مسیر ثبت شده است.
این آزادراه از مسیری میانبر، دو مرکز مهم استان‌های فارس و اصفهان را به هم متصل می‌کند و از این‌رو با توجه به کاهش چشمگیر طول مسیر و زمان سفر، نقش بسزایی در کاهش مصرف سوخت دارد.
افزایش ایمنی سفر در این کریدور نتیجه مهم دیگر احداث آن است. با توجه به اینکه دو قطب گردشگری اصفهان و شیراز در دو سر آزادراه واقع است، توسعه اقتصادی نیز از منظر گردشگری اتفاق می‌افتد.
با توجه به اینکه ادامه مسیر آزادراه شیراز به سمت بوشهر و از آنجا به عسلویه است، قطعه ۷ به عنوان قطعه پایان آزادراه در سمت شیراز و قطعه ۸ به عنوان قطعه نخست آزادراه شیراز-بوشهر نیز در دست ساخت است.
مجری شرکت ساخت، احداث و نگهداری آزادراه شیراز-اصفهان با بیان اینکه آزادراه شیراز-اصفهان به دو قسمت تقسیم شده که یک قسمت آن از شیراز تا ایزدخواست و قسمت دیگر آن از ایزدخواست تا اصفهان است، گفت: عملیات اجرایی آزادراه شیراز-ایزدخواست به طول ۲۲۵ کیلومتر در ۷ قطعه برنامه‌ریزی شده است که قطعات یک، دو و سه آن به طول ۱۰۷ کیلومتر حدفاصل شهرهای سده تا ایزدخواست از مناطق سد ایزدخواست، کوه مروارید، روستای خسروشیرین و رودخانه سفید می‌گذرد.
وی تأکید کرد: همچنین قطعات چهار، پنج، شش و هفت به طول ۱۱۸ کیلومتر حدفاصل شهرهای سده تا شیراز از مناطق تنگ براق، دشت کامفیروز، تنگ بستانک و تنگ خیاره گذشته و به بزرگراه شیراز-سپیدان متصل می‌شود.
محمدیان با اشاره به اینکه ۶ قطعه از ۸ قطعه آزادراه شیراز-اصفهان ساخته شده و به بهره‌برداری رسیده است، گفت: قطعه ۷ که زمینه‌ساز اتصال آزادراه به بزرگراه شیراز-سپیدان است مراحل اولیه آن که ایجاد کارگاه است تکمیل و نیروها در آن مستقر شده‌اند.
وی با بیان اینکه سهم وزارت راهوشهرسازی در این پروژه حدود ۷۰ درصد بوده است، گفت: سهم پیمانکاران در این پروژه حدود ۳۰ درصد است، در صورتی که دولت سهم آورده خود را بیاورد، ظرف۳ تا ۴ ماه آینده زیر بار ترافیکی می‌رود.
وی بیان کرد: برای تکمیل قطعه ۷، یک‌هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان اعتبار لازم است که تاکنون پیمانکاران سهم ۳۰ درصدی خود را که ۸۰۰ میلیارد تومان است پرداخت کرده‌اند و دولت هم تا به امروز ۳۰ میلیارد تومان تزریق کرده است.
وی توضیح داد: قطعه ۷ آزادراه اصفهان-شیراز، «اتصال آزادراه به بزرگراه شیراز-سپیدان» را انجام می‌دهد، همچنین آزادراه به بزرگراه شیراز-اصفهان از طریق شهر صدرا و شهر لپوئی را امکان‌پذیر می‌کند. محمدیان افزود: طول قطعه ۷، ۱۴ کیلومتر است و در طرح اولیه ساخت بزرگ‌ترین پروژه آزادراهی کشور ۱۳۶ میلیون لیتر کاهش مصرف سوخت داشته‌ایم و میزان تلفات جاده‌ای هم تقریباً به صفر رسیده، به طوری که در نوروز تنها یک نفر کشته در آزادراه شیراز-اصفهان داشتیم.
وی بیان کرد: هنوز نرخ عوارضی در آزادراه شیراز-اصفهان توسط وزیر راهوشهرسازی مشخص نشده و تردد از این ۶ قطعه رایگان است اما میانگین عوارضی که برای هر قطعه پیش‌بینی کرده‌ایم حدود ۳۰ تا ۴۰ هزار تومان است.
وی افزود: ۷ سال آینده بهسازی آسفالت خواهیم داشت، بنابراین نیازمند تأمین مالی لازم در این بخش خواهیم بود.
مجری ساخت آزادراه شیراز-اصفهان بیان کرد: ارزش روز آزادراه ۳۰ هزار میلیارد تومان است. وی با اشاره به اجرای مولد‌سازی در این پروژه گفت: اراضی ۹۰۰ میلیاردی برای مزایده گذاشته شده بود اما استقبالی از آن برای خرید نشد و مردم برنامه‌ای برای فروش آن نگذاشتند، در نتیجه پیشنهاد تهاتر برای آن دادیم که نامه آن نوشته شده است که وزارت راهوشهرسازی و بعد از آن وزارت امور اقتصادی و دارایی هنوز برای خصوصی‌سازی آن به نتیجه نرسیده‌اند.
مجری شرکت ساخت و احداث آزادراه شیراز-اصفهان در خصوص تکمیل کریدور شمال-جنوب همزمان با اتمام تمامی قطعات این آزادراه گفت: در قطعه ۸، آزادراه اصفهان-شیراز به بوشهر متصل می‌شود که زمینه‌ساز تکمیل کریدور شمال- جنوب است. وی با بیان اینکه با تکمیل قطعه ۸ و اتصال آن به بوشهر و در نهایت عسلویه، قطعه اصلی از کریدور شمال-جنوب تکمیل می‌شود، گفت: در حال حاضر مراحل اولیه و طراحی قطعه ۸ آزادراه شیراز-اصفهان به اتمام رسیده است و منتظر تأمین اعتبار و آورده دولت هستیم.
محمدیان با بیان اینکه هزینه ساخت هر قطعه آزادراه در هر کیلومتر ۱۱۰ میلیارد تومان است و متناسب با ابنیه‌های فنی هزینه‌ها کاهش یا افزایش می‌یابد، گفت: آزادراه شیراز-اصفهان اولین آزادراهی است که از محل مولد‌سازی ساخته شده است.
محمدیان با بیان اینکه این تنها آزادراهی است که به صورت کامل طراحی و اجرا شده است، گفت: این تنها پروژه‌ای است که فیبر نوری در آن وجود دارد و برای عبور خودرو‌های سنگین طراحی شده و ظرفیت استاندارد‌های عبور کامیون و کمپرسور از این آزادراه ۴۰هزار تن است که بیش از این برای استهلاک آزادراه مضر است.
مجری این آزادراه گفت: برای بازسازی اساسی این آزادراه و کاهش استهلاک آن حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان هزینه لازم است. وی گفت: سرعت مجاز عبور از این آزادراه برای خودرو‌های سواری ۱۲۰ کیلومتر و برای خودرو‌های سنگین ۱۱۰ کیلومتر است.
وی بیان کرد: هنوز هیچ دوربینی از جمله ثبت تخلفات و سرعت در قطعات آزادراه شیراز-اصفهان نصب نشده است.
تکمیل و ساخت راه‌ها در هزار روز فعالیت
دستاوردهای قابل‌توجهی در بخش جاده‌ای توسط دولت سیزدهم (از ابتدای فعالیت دولت سیزدهم تا پایان فروردین‌ماه ۱۴۰۳) تحقق یافته است.
بر اساس این آمارها، در بخش آزادراهی، احداث و بهره‌برداری از باند رفت منطقه ۲ آزادراه تهران-شمال به طول ۲۲ کیلومتر به ارزش روز ۸.۲ همت، احداث و بهره‌برداری از آزادراه شیراز-اصفهان تا محدوده «ایزدخواست» به طول ۲۱۲ کیلومتر به ارزش روز ۲۵ همت و احداث و بهره‌برداری از آزادراه رودبار-منجیل به طول ۸.۲ کیلومتر با اعتبار ۲.۴ همت صورت گرفته است.
همچنین احداث، تکمیل و بهره‌برداری بیش از ۲ هزار و ۵۰۰ کیلومتر بزرگراه و راه اصلی طی دولت سیزدهم تحقق یافته است که از مهم‌ترین آنها می‌توان به مواردی همچون افتتاح محور پاتاوه-ده‌دشت به طول ۱۳۶ کیلومتر، بهره‌برداری از کریدور بزرگراهی نوار ساحلی جنوب کشور به طول ۷۶ کیلومتر، بهره‌برداری از کریدور بزرگراهی غرب کشور به طول ۶۰ کیلومتر، بهره‌برداری از قطعه چهارم باند دوم محور بابامیدان-گچساران و عملیات اجرایی تقاطع غیرهمسطح «وحدتیه» به طول ۶۰ کیلومتر، بهره‌برداری از محور بیجار-زنجان به طول ۲۷ کیلومتر، بهره‌برداری از محور بهسازی راه اصلی چابهار-زاهدان به طول ۲۵ کیلومتر، بهره‌برداری از محور جهرم-لار-بندرعباس به طول ۲۰ کیلومتر، بهره‌برداری از محور سربیشه-درح-ماهیرود-میل۷۸ به طول ۲۰ کیلومتر، بهره‌برداری از باند دوم شازند-ازنا به طول ۱۷ کیلومتر و مسیر بزرگراهی قم-کهک به طول ۱۷ کیلومتر اشاره کرد.
احداث و آسفالت راه‌های روستایی به میزان ۶ هزار و ۷۸۷ کیلومتر
علاوه بر این، احداث و آسفالت راه‌های روستایی در روستاهای بالای ۲۰ خانوار به میزان ۶ هزار و ۷۸۷ کیلومتر از دیگر دستاوردهای دولت مردمی در هزار روز خدمت بوده است.