پاگشایی صنعت خودروهای برقی در ایران
17 آذرماه سال گذشته، نخستین خط تولید شارژرهای خودروی برقی افتتاح شد. این واحد به‌صورت سالانه ظرفیت تولید ۵۰۰ دستگاه شارژر ایستگاهی اتوبوس برقی، ۱۲۰۰ دستگاه شارژر سریع ایستگاهی و ۵ هزار دستگاه شارژر معمولی خودروهای برقی، ۵ هزار شارژر قابل حمل و ۲۸۰۰ شارژر ثابت موتورسیکلت‌های برقی را دارد. بدین جهت دولت شهید ابراهیم رئیسی به‌صورت واقعی و بدون شعار وارد پروژه خودروهای برقی شد
شعارهای دولت قبل در دولت شهید رئیسی محقق شد. دولت‌های گذشته بارها در مورد تولید و واردات خودروهای برقی اظهارنظر می‌کردند، اما این امر همواره روی کاغذ یا صحبت باقی می‌ماند. اما دولت شهید ابراهیم رئیسی موفق شد در ابتدا زیرساخت‌ها را فراهم کند و سپس برای واردات و تولید خودروهای برقی برنامه‌ریزی کند. بر این اساس شرکت‌های خودروساز در سال‌جاری اولین سری از خودروهای برقی را تولید و روانه بازار خواهند کرد و از سویی در سال جاری، فروش انبوه خودروهای برقی وارداتی آغاز شده است.
فراهم کردن زیرساخت
برای اینکه طرح خودروهای برقی با موفقیت در کشور به مرحله اجرا برسد، دولت سیزدهم با استفاده از تجربیات سایر کشورها، این موضوع را ابتدا در ناوگان حمل‌ونقل عمومی پیاده‌سازی کرد. از این‌رو در اولین گام، تجهیز تاکسی‌داران به خودروهای برقی در دستور کار قرار گرفت. همچنین برای آنکه رانندگان تاکسی تمایل به خرید خودروهای برقی پیدا کنند، دولت تصمیم گرفت بخشی از پول خودرو به‌عنوان وام بلاعوض داده شود.
اتفاق مهم دیگری که در این حوزه رخ داد و در هیچ دولتی سابقه نداشته، فراهم کردن زیرساخت مورد نیاز خودروهای برقی است. برای آنکه بسترهای این امر فراهم شود، ۸ شهریور سال ۱۴۰۲، ۱۵ ایستگاه شارژ خودروهای برقی با ظرفیت ۷۴ دستگاه شارژر مورد بهره‌برداری قرار گرفت و بر اساس آخرین آمارها(تاکنون) بیش از ۱۰۰ دستگاه شارژر خودروی برقی در کشور نصب شده است. همچنین این ایستگاه‌های شارژ به‌صورت پایلوت نصب شده است، ضمن آنکه امکان شارژ خودروها در منازل مردم نیز فراهم است. البته شارژرهای نصب شده سریع و معمولی بوده و ایستگاه‌های شارژر خیابانی هم برای مواقع اضطراری در نظر گرفته شده است. لذا دارندگان خودروهای برقی بدون مشکل و دغدغه می‌توانند در خیابان‌های کشور تردد کنند.
همچنین دولت سیزدهم از خودروسازان خواسته است با شیب ملایم و در راستای کاهش آلایندگی‌ها ۵۰ درصد ظرفیت خود را به تولید خودروهای برقی اختصاص دهند، لذا در صورتی که فعالیت دولت سیزدهم ادامه پیدا می‌کرد، حداقل شاهد تولد ۸ خودروی برقی از سوی شرکت‌های خودروساز و مونتاژکار بودیم.
راه‌اندازی خط تولید شارژر برقی
۱۷ آذرماه سال گذشته، نخستین خط تولید شارژرهای خودروی برقی افتتاح شد. این واحد به‌صورت سالانه ظرفیت تولید ۵۰۰ دستگاه شارژر ایستگاهی اتوبوس برقی، ۱۲۰۰ دستگاه شارژر سریع ایستگاهی و ۵ هزار دستگاه شارژر معمولی خودروهای برقی، ۵ هزار شارژر قابل حمل و ۲۸۰۰ شارژر ثابت موتورسیکلت‌های برقی را دارد. بدین جهت دولت شهید ابراهیم رئیسی به‌صورت واقعی و بدون شعار وارد پروژه خودروهای برقی شد.
۲۶ دی ماه سال گذشته نیز اعلام شد برای آنکه قیمت خودروهای برقی وارداتی ارزان تمام شود و مردم برای خرید این خودروها رغبت داشته باشند، تعرفه واردات آنها به یک درصد رسیده است. لذا هر شرکت و فردی که نسبت به واردات خودروهای برقی اقدام کند، حداکثر تعرفه‌ای را که خواهد پرداخت، یک درصد است.
متعادل‌سازی قیمت
با آنکه برخی‌ها می‌خواستند پروژه خودروهای برقی به سرانجام نرسد و مرتب صحبت از کمبود برق بود، دولت سیزدهم ثابت کرد که با برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری‌های جدید نیروگاهی، برق خودروهای برقی با قیمت و شرایط مناسب تأمین خواهد شد. بدین جهت وزارت نیرو ۷ اسفندماه سال گذشته برای آنکه مردم خیالشان از برق مورد نیاز خودروهای برقی راحت باشد، اعلام کرد ٨ نقطه در تهران و سایر مناطق کشور در نظر گرفته شده که قابل توسعه است و لذا تأمین برق هیچ مشکلی نخواهد داشت. همچنین اعلام شد تعرفه شارژ خودروهای برقی همانند تعرفه مشترکان تجاری و با نرخ کیلوواتی ۵۴٧ تومان محاسبه می‌شود. همچنین وزارت نیرو اعلام کرد که تقویت زیرساخت‌های تأمین برق خودروهای برقی در دستور کار قرار گرفته است. وزارت صمت درخواست ٧ تا ٨ مگاوات تأمین برق ایستگاه‌های شارژ را ارائه کرده که با افزایش تعداد خودروهای برقی این میزان تا ۴۰ مگاوات قابل افزایش است.
تعامل همه‌جانبه
با شهادت ابراهیم رئیسی، برخی‌ها نگران هستند که مبادا در دولت جدید، این پروژه‌ها به فراموشی سپرده شود و دولت چهاردهم، مانند دولت‌های قبل از سیزدهم، فقط به‌دنبال خودروهای بنزینی باشد. شهید ابراهیم رئیسی به‌دنبال آن بود که به مرور زمان تعداد خودروهای برقی از بنزینی بیشتر شود و در راستای آن شاهد هوای پاک در کلانشهرهای کشور باشیم.
برای اینکه پروژه خودروهای برقی به سرانجام برسد، وزارتخانههای کشور، نیرو، نفت، راه و شهرسازی، ارتباطات و فناوری اطلاعات، دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، شهرداری تهران، مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، سازمان ملی استاندارد، سازمان حفاظت محیط زیست و سایر سازمانهای مرتبط همکاری کردند. از این‌رو برای اولین بار تمام مجموعه‌ها برای تحقق خودروهای برقی همکاری کردند و از مسئولیتی که به آنها واگذار شده است، شانه خالی نکردند. بر این اساس دولت سیزدهم، مسیری را در این حوزه آغاز کرد که دولت‌های قبل حتی نتوانستند بخشی از آن را اجرایی کنند.
از این به بعد در خیابان‌های کشور، شاهد حضور خودروهای برقی بیشتری خواهیم بود؛ تحقق تدبیری که میراث خوش‌فکری شهیدجمهور بود.
موفقیت‌های پرشمار دولت سیزدهم در ۱۰۰۰ روز در شرایطی است که دولت روحانی از این حوزه هم ناکام بود. البته در دوره ریاست جمهوری او، از چند خودروی برقی رونمایی شد و این خودروها به خاطره پیوستند چرا که کاهش آلایندگی شهرها، برای رئیس جمهور دولت یازدهم و دوازدهم دغدغه جدی نبود.
میراث ناسرانجام دولت گذشته
۱۳ اسفند سال ۱۳۹۳ حسن روحانی در پایان نشست هیأت دولت از دو دستگاه خودروی برقی ـ بنزینی (دو نیروی پایه برقی) رونمایی و در اقدامی نمادین در محوطه ساختمان مرکزی با این وسیله نقلیه رانندگی کرد و حال هیچ کس از سرنوشت این خودرو خبری ندارد. فقط همه می‌دانند خودروی رانا، یکی از خودروهای برقی‌ای که رئیس جمهور وقت با آن رانندگی کرد اکنون به تاریخ ایران خودرو پیوسته و قرار نیست مدل برقی آن تولید و عرضه شود.
۲۹ دی ماه سال ۱۳۹۵ نیز رئیس جمهور وقت با خنده و شادمانی از محصولات تولیدی سه شرکت دانش‌بنیان در زمینه موتورسیکلت و خودروی برقی بازدید و با یکی از خودروهای برقی رانندگی کرد، حال معلوم نیست که سرنوشت این خودرو به کجا رسیده است؟ همچنین ۳۰ بهمن ۱۳۹۸، از چند خودروی برقی در حیات دولت روحانی رونمایی شد، اما مردم هیچ‌کدام از این خودروها را ندیدند.
بدین جهت دولت گذشته بارها تلاش کرد تولید و عرضه خودروهای برقی را به نام خود تمام کند اما در تمام این موارد شکست خورد و در نهایت هم دیدیم که در ریاست جمهوری گذشته، هیچ خودروی برقی‌ای به سرانجام نرسید.
آن چیزی که مشخص و پرواضح است، این می‌باشد که از دولت گذشته باید خودروهای برقی در خیابان‌های کشور تردد می‌کرد، اما ناکامی دولت وقت سبب شد این پروژه ملی شکست بخورد و مردم بخصوص آنهایی که در کلانشهرها هستند، با آلودگی هوا دست و پنجه نرم کنند. ولی دولت سیزدهم از ابتدای فعالیت خود خواستار حرکت واقعی خودروسازان به سمت خودروهای برقی شد و برای اینکه حقانیت خود را ثابت کند، اجازه داد که خودروهای برقی با شرایط خیلی مناسب وارد کشور شود.